Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, pse festohet në 1 maj!
E Mërkurë 1 Maj 2019, 09:09
Dritare.net
Çdo vit, njerëzit në mbarë botën përkujtojnë Ditën e Punës, të njohur edhe si Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, me protesta në shkallë të gjerë të realizuar nga sindikatat. Në shumë vende, 1 Maji është një festë zyrtare publike dhe punëtorët e kanë ditë pushimi.
Megjithëse festohet ndërkombëtarisht, Dita e Punës e ka origjinën në Shtetet e Bashkuara dhe ka rrënjët e saj në ngritjen e sindikatave në Çikago të shekullit të 19-të, betejën e tyre të vështirë për të drejtat e punëtorëve dhe luftën për tetë-orarshin.
Çfarë është Dita e Punës?
Dita e Punës është një festë ndërkombëtare, e cila sipas dritare.net nderon luftën e klasës punëtore dhe përpjekjet e sindikatave të punës.
Pas protestave të dhunshme në SHBA, Kongresi Socialist, i vitit 1904 e bëri të detyrueshme ndalimin e punës në 1 maj, duke bërë thirrje që:
"Të gjitha organizatat e Partisë Socialdemokrate dhe sindikatat e të gjitha vendeve të demonstrojnë me forcë, majin e parë për themelimin ligjor të Ditës 8-orëshe, për kërkesat e klasës së proletariatit dhe për paqen universale ."
Për vite, punëtorët e fabrikës ishin detyruar të punonin deri në 16 orë në ditë, në kushte të pasigurta. Ndërsa organizoheshin në sindikata, filluan fushatën për një ditë pune tetë-orëshe.
Federata e Tregtisë së Organizuar dhe Sindikatat e Punës zgjodhën 1 majin e 1886-s, si data kur dita e tetë-orarshit do të bëhej standard. Sindikatat organizuan një grevë të përgjithshme dhe qindra mijëra punëtorë protestuan dhe mbajtën tubime në të gjithë vendin. Rreth 30,000 deri në 40,000 u larguan nga linja vetëm në Çikago.
Ajo që filloi si një protestë paqësore, por shpejt kaloi në dhunë të përgjakshme. Më 3 maj, kur punëtorët sulmuan një grup oficerës që përpiqeshin të linin një fabrikë, policia e Çikagos dëboi në një turmë duke vrarë të paktën dy.
Dritare.net informon se, rreth shtatë policë dhe të paktën katër punëtorë u vranë dhe një oficer tjetër vdiq dy vjet më vonë nga komplikimet lidhur me një lëndim të pandërprerë në armë zjarri.
Rreth 60 policë u plagosën, së bashku me dhjetëra civilë, (zyrtarët nuk ishin të sigurt se sa të lënduar ishin gjatë incidentit, sepse shumë punëtorë kishin frikë se do të arrestoheshin nëse kërkonin trajtim mjekësor).
Megjithatë, sot Shtetet e bashkuar nuk e festojnë 1 Majin, Ditën e Punëtorëve, pasi ata dolën shumë të dëmtuar nga protesta e 1886-ës./Përshtati: Kadrije Cako/Dritare.net
