Çfarë është bunker buster, bomba që përdori SHBA në Iran!
E Diel 22 Qershor 2025, 13:01
Dritare.net
Shtetet e Bashkuara të Amerikës kryen një sulm të fuqishëm në Iran, duke përdorur armën e avancuar “bunker buster” për të goditur dhe shkatërruar tri objektiva bërthamore iraniane.
Çfarë është bunker buster?
“Bunker buster” është një bombë apo raketë e dizajnuar për të depërtuar në bunkerë, tunele dhe struktura të tjera të fortifikuara nën tokë, ku bombat e zakonshme nuk arrijnë të shkaktojnë dëme të mëdha. Ajo godet me shpejtësi të lartë dhe depërton dhjetëra metra nën tokë përpara se të shpërthejë, duke neutralizuar objektivin nga brenda.
GBU-57 Massive Ordnance Penetrator
Bomba GBU-57, e përdorur në këtë sulm, peshon rreth 13,600 kilogramë, është rreth 6.2 metra e gjatë dhe me diametër 80 cm. Ajo mund të mbartet vetëm nga bombarduesi B-2 Spirit. Sipas Forcave Ajrore të SHBA-së, kjo bombë është projektuar për të goditur “armë masive të shkatërrimit të vendosura në objekte shumë të mbrojtura” dhe mund të depërtojë deri në 60 metra nën tokë para shpërthimit.
Sulmet dhe efektet
Sipas prezantimeve nga moderatorë dhe burime ushtarake, presidenti Donald Trump njoftoi se SHBA përdori gjashtë bomba bunker buster për sulmin në objektivin Fordow, dhe 30 raketa Tomahawk për të goditur objektivat në Natanz dhe Esfahan. Fordow është një prej objekteve kyçe të pasurimit të uraniumit në Iran, i vendosur thellë nën një mal dhe i vështirë për t’u goditur nga sulmet ajrore të zakonshme.
Ekspertë ushtarakë vlerësojnë se vetëm disa goditje me GBU-57 mund të shkatërrojnë plotësisht këto struktura të fortifikuara, gjë që e bën këtë sulm një përpjekje serioze për të dëmtuar kapacitetet bërthamore të Iranit.
Si funksionon?
Bomba bunker buster godet objektivin me shpejtësi të lartë, depërton disa metra nëntokë ose në beton të fortë dhe pastaj shpërthen brenda strukturës, duke shkaktuar dëme të mëdha që bombat e zakonshme nuk mund t’i arrijnë. Kjo e bën atë efektive për të neutralizuar bazat dhe depozitat që fshihen thellë nën tokë.
Kush përdor bunker buster?
SHBA-ja është ndër përdorueset kryesore të këtyre armëve, por edhe vende të tjera si Rusia dhe Britania e Madhe i kanë në arsenal bombat bunker buster. Ato përdoren për të goditur objektiva strategjike të mbrojtura mirë, që ndryshe do të ishin të paprekshme.
Përse janë të rëndësishme?
Në kohën kur shumë grupe dhe shtete përdorin bunkera dhe tunele për të fshehur aktivitetet ushtarake, bunker buster-i është një mjet kyç për t’i goditur këto struktura dhe për të zvogëluar kërcënimet. Përdorimi i tyre ndihmon në neutralizimin e bazave të rrezikshme dhe ruajtjen e stabilitetit në rajone të ndjeshme si Lindja e Mesme./K.C/dritare.net
