Çfarë është menopauza, simptomat dhe ndryshimeve hormonale! Ja çfarë duhet të dini!
E Hënë 10 Nëntor 2025, 18:06
Dritare.net
Menopauza, një fazë e pashmangshme në jetën e çdo gruaje, mbetet ende një temë tabu në shoqërinë shqiptare, e mbuluar shpesh nga heshtja dhe keqinformimi. Nga njëra anë, menopauza shihet si një lehtësim, fundi i cikleve menstruale dhe shqetësimeve të shtatzënisë. Nga ana tjetër, për shumë gra, ajo përfaqëson një udhëtim të vështirë, të shoqëruar me simptoma fizike dhe emocionale si afshet e nxehta, pagjumësia, ndryshimet e humorit dhe rreziqet e shtuara shëndetësore.
Dr. Orion Gliozheni, mjek gjinekolog, e përkufizon menopauzën si periudhën kur gruaja humbet aftësinë riprodhuese për shkak të pakësimit drastik të nivelit hormonal. Kjo ndodh mesatarisht rreth moshës 50-vjeçare, që do të thotë se një grua kalon gati një të tretën e jetës së saj në këtë fazë. Ky defiçit hormonal sjell një sërë simptomash që prekin cilësinë e jetës, si pagjumësia, shtimi në peshë, rrudhja e lëkurës, por edhe probleme më serioze si hipertensioni dhe osteoporoza, humbja e densitetit kockor që rrit rrezikun e frakturave.
Një nga pikat më të diskutuara është Terapia Hormonale Zëvendësuese (HRT). Dr. Gliozheni shpjegon se një studim i madh në vitin 1992 ngjalli frikë të madhe duke e lidhur këtë terapi me një rrezik të shtuar për kancer gjiri dhe sëmundje kardiovaskulare. Kjo bëri që shumë gra dhe mjekë ta shmangnin atë. Megjithatë, Dr. Florian Toti, mjek endokrinolog, thekson se mjekësia moderne ka evoluar. Sot, trajtimi është më i personalizuar dhe me mjekim të kujdesshëm, veçanërisht me estrogjen natyral ose në doza të vogla, rreziqet janë minimizuar ndjeshëm, duke ofruar lehtësim për simptoma që, siç ai paralajmëron, mund të zgjasin deri në 13 vjet pas fillimit të menopauzës.
Një rol kyç në menaxhimin e menopauzës luan stili i jetesës.
Blerina Bombaj shpjegon se ndryshimet hormonale shkaktojnë një transformim të thellë në trupin e gruas, humbje të masës muskulare dhe një zhvendosje të dhjamit drejt zonës së barkut, duke i dhënë trupit një formë më "mashkullore" (android). Për të luftuar këto ndryshime, ajo këshillon një dietë të pasur me proteina nga burime të shëndetshme si peshku, mishi i pulës dhe bishtajoret, të cilat ndihmojnë në ruajtjen e muskujve dhe stabilizimin e sheqerit në gjak.
Ajo këshillon shmangien kategorike të sheqernave, miellit të bardhë dhe ushqimeve të përpunuara, të cilat ofrojnë vetëm kalori boshe. Po aq i rëndësishëm, sipas saj, është aktiviteti fizik, i cili është "kyç" për të parandaluar humbjen e masës muskulare dhe për të menaxhuar peshën. Ekspertët bien dakord se menopauza kërkon një qasje holistike. Përveç menaxhimit mjekësor dhe ushqimor, është thelbësore të adresohet edhe shëndeti mendor, pasi kjo periudhë shpesh shoqërohet me ankth dhe depresion.
Gjithashtu, abuzimet si alkooli, duhani dhe kafeina, të cilat trupi i toleronte më lehtë në rini, bëhen shumë më të dëmshme dhe përkeqësuese të simptomave. Fjetja e mirë, menaxhimi i stresit dhe një jetë aktive janë shtyllat për një tranzicion sa më të lehtë dhe të shëndetshëm drejt kësaj faze të re të jetës. Thyerja e heshtjes dhe kërkimi i informacionit të duhur janë hapi i parë drejt fuqizimit të grave për të kaluar menopauzën jo si një fund, por si një fillim të ri./dritare.net
