Nga Dr. Isabel Souffront, MD
Plakja nuk duhet të shihet si kufizim, por si një mundësi për të përjetuar vite të pasura me lidhje sociale, hobi dhe përmbushje personale. Shumë prej pacientëve të mi, të cilët mbajnë mendjen aktive, jo vetëm që ndihen më të kënaqur, por edhe zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve njohëse, përfshirë demencën dhe Alzheimerin.
Kjo është një çështje personale për mua, pasi edhe nëna ime është prekur nga Alzheimeri – një nga më shumë se 7 milion njerëz që jetojnë me këtë sëmundje, shumica prej tyre mbi 75 vjeç.
Truri, si çdo muskul, përfiton nga stërvitja e rregullt. Këtu janë pesë këshilla që unë u jap pacientëve të mi për të ruajtur dhe përmirësuar shëndetin mendor:
1. Luaj lojëra që sfidojnë mendjen
Mos thuaj kurrë “jam tepër i moshuar” kur vjen puna te lojërat! Sudoku, fjalëkryqe, shah, kartat dhe lojërat online që kërkojnë zgjidhje problemesh dhe përfshijnë kujtesën aktive mund të jenë të këndshme dhe stimuluese. Studimet tregojnë se aktivitetet mendore të rregullta lidhen me një ulje prej 9% të rrezikut për demencë. Lojërat mund të luhet vetëm, me miq, apo në grupe më të mëdha, të cilat inkurajojnë stërvitjen e trurit në mënyrë argëtuese.
2. Mëso aftësi të reja dhe angazhohu në komunitet
Veprimtaria sociale nuk ndihmon vetëm mirëqenien emocionale, por lidhet edhe me shëndetin fizik dhe njohës. Klube, vullnetarizëm, ose aktivitete komunitare mund të jenë të lira ose falas dhe një mënyrë e thjeshtë për të qëndruar të lidhur me të tjerët. Hobet e reja, të tilla si mësimi i një gjuhe të re, kitarë, apo aktivitete muzikore, forcojnë trurin përmes kombinimit të funksioneve njohëse, shqisore dhe motorike.
3. Ushqehu shëndetshëm
Një dietë e balancuar ka përfitime të shumta për trurin. Peshq të pasur me omega-3 si salmoni, trofta dhe tuna, përdorimi i vajit të ullirit, frutat dhe perimet me antioksidantë, drithërat integrale, dhe arrat si bajamet dhe arra e kikirikut ndihmojnë në mbrojtjen dhe përmirësimin e funksioneve njohëse. Zëvendësimi i mishit të kuq me peshk dhe përdorimi i ushqimeve të pasura me vitamina B dhe E mund të jetë një fillim i thjeshtë për një dietë më të shëndetshme për trurin.
4. Qëndro fizikisht aktiv
Ushtrimet rregullisht rrisin qarkullimin e gjakut drejt trurit dhe mund të ndihmojnë në parandalimin e rënies njohëse të lidhur me moshën. Nuk është e nevojshme të bëhesh atlet; një ecje e përditshme, yoga për fillestarë ose noti mund të jenë shumë të dobishme. Aktiviteti fizik ndihmon edhe në shëndetin e përgjithshëm, përmirëson fleksibilitetin dhe forcën e muskujve.
5. Vizito mjekun tënd
Kontrollet e rregullta mund të ndihmojnë në zbulimin e hershëm të sëmundjeve kronike si hipertensioni, depresioni, ose demenca. Përmes vizitave të rregullta, mjeku mund të monitorojë ndryshimet në kujtesë dhe funksione njohëse, duke ofruar trajtim dhe planifikim të hershëm për të menaxhuar simptomat dhe për të përmirësuar cilësinë e jetës.
Kujdesi për trurin nuk kërkon ndryshime radikale; bëhet përmes zakoneve të vogla dhe të qëndrueshme çdo ditë. Një shëtitje, një lojë mendore, një ndryshim i vogël në dietë apo një vizitë te mjeku mund të bëjnë një diferencë të madhe. Kujdesi për trurin është një dhuratë e vlefshme që mund t’i bësh vetes ndërsa plakesh, dhe ndoshta do të zbulojë aftësi të reja që nuk i dinit se i kishe./dritare.net
