Kryevepra e fitueses së Nobelit, e sjellë në shqip nga Shtëpia Botuese Dudaj!
E Enjte 6 Tetor 2022, 16:04
Dritare.net
Shkrimtarja franceze Annie Ernaux ka fituar çmimin Nobel në Letërsi, për atë që paneli e quajti një punë pa kompromis ku 50-vjeçarja eksploronte një jetë të shënuar nga pabarazi të mëdha në lidhje me gjininë, gjuhën dhe ndarjen klasore.
Librat e saj, duke përfshirë "Vendi i babait" dhe "Historia e një gruaje", konsiderohen si klasikë bashkëkohorë në Francë. Kryeveprën "Vendi i Babait" e ka sjellë në gjuhën shqipe shtëpia botuese Dudaj, ku vetë Arlinda Dudaj i ka dedikuar verpës një përshkrim me anë të një video në Instagram.
"Vendi i babait nga Annie Ernaux një tjetër roman e një shkrimtareje të madhe që nuk ka komplekse dhe ka prirjen të rrëfejë të vërteta nga më të paimagjinueshmet.", shkruan ajo.
Ai tha se ajo përdori "guxim dhe mprehtësi klinike" për të treguar histori gjysmë-autobiografike që zbulojnë kontradiktat e përvojës sociale dhe përshkruajnë turpin, poshtërimin, xhelozinë ose paaftësinë për të parë se kush jemi në të vërtetë.
Çmimi prestigjioz jepet nga Akademia Suedeze dhe kap vlerën e 10 milionë korona suedeze (807,000 £). Ajo tha se ishte "një nder i madh". Ernaux është gruaja e parë franceze që fiton çmimin e letërsisë dhe tha se kjo ishte "një përgjegjësi" shumë e madhe.
“Isha shumë e befasuar. Nuk e kisha menduar kurrë se do të ishte në peizazhin tim si shkrimtare. Është një përgjegjësi e madhe. Të dëshmoj, jo domosdoshmërisht për sa i përket shkrimit tim, por të dëshmoj me saktësi dhe drejtësi në raport me botën”, tha ajo.
Ernaux ka lindur në vitin 1940 në Normandi, ku mjedisi për jetën e saj të hershme ishte "i varfër por ambicioz". Prindërit e saj drejtonin një kafene dhe dyqan ushqimesh dhe kur ajo takoi vajza nga shtresa e mesme, ajo përjetoi turpin e prindërve dhe mjedisit të saj të klasës punëtore për herë të parë, sipas faqes së saj të internetit . Kjo do të ushqehej më vonë në romanet e saj. Biografia e saj zyrtare tha se temat kryesore të punës së saj ishin "trupi dhe seksualiteti; marrëdhëniet intime; pabarazia sociale dhe përvoja e ndryshimit të klasës përmes arsimit; koha dhe kujtesa; dhe pyetja kryesore se si të shkruani këto përvoja jetësore".
Çmimet Nobel, të dhëna që nga viti 1901, njohin arritjet në letërsi, shkencë, paqe dhe më vonë në ekonomi. Çmimin letrar të vitit të kaluar e fitoi romancieri tanzanian Abdulrazak Gurnah.
Fitues të tjerë kanë përfshirë novelistë si Ernest Hemingëay, Gabriel Garcia Marquez dhe Toni Morrison, plus poetë si Louise Gluck, Pablo Neruda, Joseph Brodsky dhe Rabindranath Tagore, dhe dramaturgë duke përfshirë Harold Pinter dhe Eugene O'Neill./BBC/M.K/dritare.net
