Pas një periudhe relaksi, rikthimi në rutinën e punës mund të duket si një sfidë e vërtetë. Shpesh ndiejmë demotivim, lodhje dhe ankth që shfaqen gjatë ditëve të para në zyrë.
Ky fenomen është i njohur në literaturë si “post-vacation blues” ose “sindroma pas pushimeve”. Sipas ekspertëve të shëndetit mendor, njerëzit shpesh ndjejnë “trishtim, humor të ulët ose stres të shtuar” kur kthehen te detyrat e përditshme .
Faktorët që e bëjnë tranzicionin sfidues
Ka disa arsye kryesore pse rikthimi shoqërohet me vështirësi. Së pari, ndryshimi i rutinës ditore është i ndjeshëm: 37% e të anketuarve në një studim përmendën pikërisht ndërrimin e rutinës si stresuesin kryesor gjatë kthimit në punë. Puna e grumbulluar gjatë mungesës përmendet nga 31% e tyre.
Madje edhe numri i madh i emaileve të papërgjigjura mund të duket i pamundur për tu menaxhuar menjëherë (26% sipas sondazhit) . Për shembull, kthehesh nga pushimet e qeta verore dhe të gjen me dhjetëra email-e dhe projekte në pritje kjo situatë natyrisht ndikon në humor dhe motivim.
Përveç faktorëve psikologjikë, ka edhe shpjegime fizike. Psikologia Polly Campbell thekson se qëndrimi i trupit ndryshon përpara dhe pas pushimeve. Para nisjes na rritet adrenalina nga pritshmëritë e pushimit, ndërsa kur kthehemi në punë adrenalina bie dhe duhen disa ditë që trupit t’i “qetësohet” ritmi normal . Po ashtu rënia e niveleve të dopaminës (një hormon i kënaqësisë) pas rikthimit mund të sjellë ndjenjën e humbjes së entuziazmit . Këto ndryshime kimike na bëjnë të ndhemi më të lodhur fizikisht dhe ndiheshim sikur na mungon energjia mentale. Në kombinim me pritshmëritë e larta në vendin e punës dhe grumbullimin e detyrave, këto faktorë fizik dhe emocional mund të krijojnë një djegie fillestare motivimi.
Si ta lehtësojmë tranzicionin pas pushimeve
Pavarësisht vështirësive, ekspertët rekomandojnë disa hapa konkretë për ta kaluar fazën e parë më lehtë. Ja disa këshilla praktike që mund t’i adoptoni:
• Përgatituni para kohe. Mos e mbushni ditën e parë me takime e presione të panjohura. Përkundrazi, bllokojini orët e para të rikthimit në punë për të planifikuar dhe organizuar detyrat kryesore. Kjo, ju lejon të përcaktoni prioritetet dhe të krijoni një plan veprimi për detyrat e grumbulluara . Një listë me punët që do të kryeni në ditën e parë, ose madje marrja e një email-i informues nga kolegu juaj para rikthimit, mund të reduktojë ndjesinë e paniku dhe t’ju ndihmojë të mbështeteni nga një plan konkret .
• Riktheni ritmin e gjumit dhe një rutinë të shëndetshme. Një nga sugjerimet më të përhapura është të filloni ta ndërtoni gradualisht rutinën tuaj të zakonshme edhe para se të nisë java e punës. Për shembull, gjeni kohën për të qenë në shtrat dhe për t’u zgjuar në orarin tipik të punës disa ditë përpara rikthimit. Rinombrimi i orarit të gjumit ndihmon trupin të përshtatet më shpejt .
Gjithashtu, mbani një rutinë pozitive: ushqehuni rregullisht, merrni vaktet me kohë dhe bëni aktivitete të vogla të përditshme (një ecje të shkurtër ose disa ushtrime relaksuese) për t’u ndjerë më energjik gjatë ditës .
• Planifikoni ndonjë kënaqësi pas punës. Për të thyer monotoninë, mendoni për diçka të këndshme që do të bëni pas javës së parë pune. Psikologët sugjerojnë, për shembull, të planifikoni një darkë me miqtë, një shëtitje fundjave apo një aktivitet tjetër të këndshëm për javën e rikthimit. Kjo ju jep diçka për të pritur me padurim dhe përmirëson disponimin. Edhe dhënia kohë me kolegët në një pauzë kafeje, duke ndarë përjetimet e pushimeve, mund të lehtësojë streset fillestare
• Vendosni kufij të arsyeshëm. Megjithëse mund t’ju ketë marrë malli të vini menjëherë në punë, shmangni orët e tepërta pune për të “kapur punën” menjëherë pas kthimit. Shtimi i orëve punë gjatë javëve të para mund të shkaktojë stres shtesë dhe të ulë produktivitetin në plan afatgjatë . Mos u përfshini menjëherë në kontrollin e email-eve jashtë orarit të punës vendosni një kufi. Sipas ekspertëve, moskundërpërgjigjja ndaj mesazheve të punës pas orarit të punës është një mënyrë e mirë për të ruajtur balancën punë-jetë dhe për të mos e ngarkuar më tej mendjen . Nëse dikush ka rol drejtues, mund të diskutojë me menaxherin një strategji të përbashkët për të menaxhuar ngarkesën e punës së pas-pushimeve.
Së fundmi, mbani mend se kjo fazë është kalimtare dhe normale. Me këto strategji mund të ndihmoni trurin dhe trupin t’u rikthehen ngadalë përgjegjësive të përditshme. Njëkohësisht, mendoni për mësimet e marrë nga pushimet p.sh. rëndësinë e gjumit të mirë apo aktiviteteve relaksuese dhe përpiquni t’i integroni ato edhe në rutinën e punës. Duke ndjekur këshillat e ekspertëve, kthimi në punë pas pushimeve mund të bëhet më pak stresues, duke ruajtur entuziazmin dhe performancën./E.P-dritare.net
