Shqipëria po harton një Kodi të ri Penal, i cili synon të sjellë një frymë moderne dhe të harmonizuar me standardet europiane të drejtësisë. Arben Rakipi, drejtues i Grupit të Punës për hartimin e këtij dokumenti të rëndësishëm, ka bërë publike disa nga risitë thelbësore që e karakterizojnë këtë draft.
1. Përkufizime të qarta për konceptet bazë juridike
Një nga risitë më domethënëse është përfshirja për herë të parë në Kodin Penal të përshkrimit të koncepteve dhe instituteve kryesore juridike. Deri më tani, këto koncepte ishin të paqarta dhe përmbajtja e tyre interpretohej nga gjykatat, çka shpesh çonte në vendime kontradiktore. Me këtë rregullim të ri, Kodi do të ofrojë një bazë të unifikuar dhe me efekt detyrues, duke shmangur keqkuptimet dhe duke rritur sigurinë juridike.
2. Procedurë më e detajuar për dhënien e dënimit
Kodi i ri sjell një strukturim të ri të mënyrës sesi gjykata vendos dënimin. Ndryshe nga rregullimi i mëparshëm që mbështetej në vetëm dy nene të përgjithshme, drafti i ri detajon procesin logjik dhe ligjor që duhet të ndjekin prokurorët dhe gjyqtarët. Kjo jo vetëm që rrit transparencën e vendimeve, por forcon garancinë për një vendim të drejtë dhe të argumentuar.
3. Zgjerimi i dënimeve plotësuese dhe qasje më e balancuar
Drafti i ri fokusohet gjithashtu në uljen e varësisë nga dënimi me burg dhe promovon përdorimin më të gjerë të dënimeve plotësuese. Këto përfshijnë masa që shërbejnë si forma alternative ndëshkimi, sidomos në rastet e veprave që lidhen me përfitime pasurore të padrejta. Konfiskimi i pasurive, edhe kur nuk është i detyrueshëm, shihet si një masë që forcon ndikimin e drejtësisë penale dhe ndihmon në rikuperimin e plotë të dëmit.
4. Roli i viktimës dhe funksioni riedukues i dënimit
Një tjetër aspekt i rëndësishëm është theksi i vendosur mbi viktimën në procesin penal. Kodi i ri parasheh që viktima të ketë një rol aktiv dhe vendimtar, sidomos në vendime që lidhen me uljen e dënimit, lirimin me kusht apo masa lehtësuese të tjera. Gjykatat janë të detyruara të marrin në konsideratë dhimbjen dhe interesat e viktimës, duke e bërë këtë element një shtyllë të rëndësishme të balancës së drejtësisë.
Po ashtu, riedukimi i të dënuarit konfirmohet si një nga qëllimet kryesore të dënimit penal. Kodi parashikon që ky funksion të mbështetet me politika dhe mekanizma konkretë, që nisin me ligjin dhe përfundojnë në mënyrën e zbatimit të tij./L.F-dritare.net
