Pasdite, i çova dy fëmijët e mi të vegjël në kopsht dhe u thashë të bërtisnin. "Vazhdo," thashë, duke vendosur një kohëmatës. “Bërtit sa të duash. Unë do të bashkohem me ju.”
Ne kishim qenë në shtëpi, të distancuar nga shoqëria për më shumë se një muaj deri atëherë. Nga pandemia e Covid, rutina e fëmijëve ishte ndërprerë plotësisht dhe ata ishin të hutuar dhe të shqetësuar; bashkëshorti im dhe unë menaxhonim punën me kohë të plotë së bashku me kujdesin e fëmijëve po me kohë të plotë, informon dritare.net. Po merresha me pikëllimin, traumën, punët e shtëpisë, kujdesin për fëmijët, shkrimin. U lodha duke e mbajtur të gjithë brenda dhe u lodha duke u thënë fëmijëve të mos bënin zhurmë. Po sikur t'i lëshojmë të gjitha emocionet menjëherë? Po sikur t'i nxjerrim të gjitha?
Fëmijët shikonin njëri-tjetrin, të hutuar, duke pyetur veten nëse po tregohesha sarkastike. Por më pas filluan. Pas dekadash që i thashë vetes se të bërtasësh ishte e pahijshme, mund të bëja vetëm një imitim të dobët të dikujt që lëshonte një ulërimë. Ndihesha e lidhur me gjuhën, tepër e vetëdijshme se si dukesha apo si tingëllova, çfarë mund të mendonin fqinjët për mua. "A jeni të gjithë mirë?" pyeti njëri me një të qeshur nervozembi gardh.
Brenda një ose dy ditësh nga ulërima e kopshtit, u ndje sikur një valvul kishte plasur dhe të gjitha zhgënjimet dhe stresi erdhën me një forcë të papritur. Shpejt po vraponim nëpër kopsht derisa u rrëzuam në një grumbull të bashkuar në tokë duke qeshur, këmbët tona të ndërthurura. Ngadalë zbuluam se fëmijët ishin gjithashtu më të qetë dhe më pak të prirur për të shpërthyer në sherre dhe zemërim. Kishte një ndjenjë të veçantë gëzimi që zgjati gjatë pjesës tjetër të ditës. Për mua, të paktën.
Unë jam një shkencëtare e sjelljes dhe sa më shumë që kam hulumtuar efektet psikologjike të të bërtiturave të strukturuara, aq më shumë kuptova se kjo shkarkim emocionesh shkakton një përgjigje neuro-fizike, një çlirim të zemërimit të mbytur në një mënyrë të vetëdijshme, në vend që ta lejojë atë. shpërthejnë në mënyrë të çrregullt. Të bërtiturat në këtë mënyrë mund të çlirojnë endorfinë, transmeton dritare.net, hormone të lumturisë, njëlloj si niveli i lartë që marrim pas stërvitjes. Këto endorfina, së bashku me peptidet e prodhuara nga gjëndrra e hipofizës, së bashku mund të kenë një efekt inkurajues duke nxitur receptorët e trurit për të zvogëluar dhimbjen dhe për të rritur forcën. I ndjeja muskujt e mi duke u relaksuar dhe duke u bërë më vigjilent ndaj tingujve dhe aromave përreth meje.
Terapia primare e britmave u bë shumë e popullarizuar në vitet '70 me njerëz si John Lennon dhe Yoko Ono që e përkrahnin atë, por unë nuk i pashë seancat tona të ulërimës në të njëjtën mënyrë. Në vend që të përsëritnim bisedat mbi stresin dhe zemërimin tonë, unë po lejoja të fluturonim pwe pak, duke rikthyer zemërimin, trishtimin dhe zhgënjimin tonë dhe të gjitha emocionet e lidhura që janë konsideruar të këqija për ne si gra. Hapi i parë drejt kësaj ishte njohja dhe pranimi se të gjitha këto janë emocione të vlefshme që kërkojnë një dalje, jo për t'u hedhur poshtë ose fshehur ose futur përsëri brenda.
Të bërtiturit konsiderohet të ketë përfitime të mëdha në mjekësinë kineze. Dymbëdhjetë vjet më parë, duke vizituar Kinën, pashë burra dhe gra që mblidheshin çdo mëngjes në kopshtet përreth qytetit për të bërtitur së bashku. Një nga kujtimet e mia të veçanta për Xianin është jehona e britmave nëpër lagjen ku po qëndronim. Sipas mjeshtrit të madh Qigong Nan Lu, energjia që ushqen mirëqenien e mëlçisë duhet të rrjedhë, por mund të pengohet nga zhgënjimi. Ilaçi i tij është të tundet si një pemë e zhurmshme, informon dritare.net. Për ta bërë këtë, qëndroni lart, më pas uleni trupin drejt dyshemesë dhe ngrihuni duke u lëkundur si një pemë në erë. Ideja për të qëndruar shtatlartë më duket shumë fuqizuese, veçanërisht pasi vajzave u thuhet të tkurren që në moshë të re. Duke tundur të gjithë trupin, arrini majat e gishtave drejt qiellit dhe, duke mbledhur të gjithë zhgënjimin tuaj, lëshojeni atë me një britmë të fortë.
Duke u rritur, çdo film që shikoja përforconte stereotipin e "vajzës në ankth", me një melankoli elegante që shihej si një cilësi e dëshirueshme në çdo zonjë. Perëndesha Kali interpretohet si një simbol i vdekjes, fytyra e saj e shtrembëruar në një ulërimë të shëmtuar dhe përdoret për t'u kujtuar grave se shprehja e emocioneve, si zemërimi, mund të jetë gjithëpërfshirëse dhe shkatërruese.
Kur gratë e zemëruara shfaqen në letërsi, ato ka të ngjarë të jenë përbindësha, harpi ose shtriga. Fjala banshee është përdorur për qindra vjet për një grua që bërtet, vajton, dikë që shfaq emocione të tepërta. Në folklorin irlandez, banshees ishin gra magjike, mitike në formën e shpirtrave që ushqeheshin me trishtimin e njerëzve të tjerë dhe fluturonin gjatë gjithë natës duke kërkuar pre. Sytë e tyre të skuqur nga të qarat e vazhdueshme, flokët që rridhnin rreth fytyrës, dukeshin të frikshme teksa ato paralajmëronin vdekjen e një anëtari të familjes, zakonisht duke bërtitur.
Të bërtiturat e grave janë konsideruar prej kohësh jofemërore, duke krijuar siklet për njerëzit përreth tyre. Grave u jepet mesazhi se të bërtiturit është dicka "e shëmtuar" dhe se askush nuk do t'i dëgjojë nëse tregojnë emocionet e tyre.
Gratë i përvetësojnë këto ide, ato i shtypin dhe i zbutin shpërthimet e tyre emocionale. Por në mënyrë të pashmangshme shkëputja krijon ankth, dhe përtypja dhe shtypja e zemërimit dhe emocioneve të tjera të tilla negative është një nga kontribuesit kryesorë të ankthit tek gratë. Lumturia e grave ka qenë në rënie për 30 vitet e fundit, si absolutisht ashtu edhe në raport me burrat, në pjesën më të madhe të botës perëndimore, por veçanërisht në SHBA dhe MB. Gratë gjithashtu kanë më shumë gjasa të përjetojnë depresion në krahasim me burrat.Me kalimin e viteve, edhe unë u përpoqa të veçoja emocionet e mia "negative" nga vetja. Dukej më e lehtë. Nëse zemërimi im nuk ishte pjesë e imja, atëherë ishte e lehtë ta konsideroja atë si një bishë të huaj dhe ta mbyllja si një sekret të thellë dhe të errët. Por ky përsiatje shkaktoi trishtim dhe në vend që të më ndihmonte, çdo shprehje e emocioneve të forta vetëm sa shtoi stresin, duke ngjallur faj dhe turp, transmeton dritare.net. Megjithatë, gjatë dy viteve të fundit, kuptova se nuk mund t'i mbaja më emocionet e mia në shishe. Ndoshta po plakem dhe nuk më intereson aq shumë se çfarë mendojnë njerëzit për mua, ose rraskapitja dhe trauma e pandemisë, ose ndoshta ishte perimenopauzë . Ky përbindësh brenda meje nuk ishte gati të mbahej më në zinxhir.
Një ditë, duke lëvizur nëpër YouTube, hasa në " Ever Is Over All" të artistit Pipilotti Rist nga viti 1997, i cili është një instalacion projeksioni në shkallë të gjerë që tregon një grua që ecën e lumtur në një rrugë. E shoqëruar nga një kolonë zanore ëndërrimtare, eterike dhe me një buzëqeshje të madhe në fytyrë, ajo thyen xhamat e makinave duke përdorur një lule metalike, ndërsa një police femër e përshëndet ndërsa kalon. Veprimi duket se ofron një çlirim katartik nga imazhi mbytës femëror që na shfaqet shpesh nga vështrimi mashkullor, një rekuiem i gëzueshëm ndaj normave tradicionale shoqërore dhe kodeve të sjelljes së mirë femërore. Më kujtoi videoklipin e Beyonce-s për Hold Up, e lëshuar në vitin 2016, ku ajo ecën në rrugë duke thyer xhamat e makinave, e buzëqeshur dhe e pafalshme – shprehja e emocioneve të forta nuk është gjithmonë një gjë negative, thotë ajo, veçanërisht te femrat, por mund të jetë pozitive, duke na fuqizuar dhe çliruar nga sistemi patriarkal dhe pabarazitë.
Duke mbajtur këto seanca ulëritës me fëmijët e mi, unë e konsiderova zemërimin, zhgënjimin dhe trishtimin tim dhe të gjithë gamën e emocioneve njerëzore si të miat. Kam mësuar të përdor zemërimin tim për veprim dhe të pranoj se zemërimi është një reagim i përshtatshëm ndaj padrejtësisë, ndaj streseve dhe anktheve, ndaj injorancës dhe shtypjes. Këto fjalë të Audre Lorde i mbaj afër zemrës sime: “Faji nuk është përgjigje ndaj zemërimit, informon dritare.net. Është një përgjigje ndaj veprimeve të veta ose mungesës së veprimit.” Dhe unë dua t'i rris vajzat e mia që të bëjnë të njëjtën gjë. Nuk ndjej më faj për emocionet e mia dhe shprehjet e tyre. Në fund të fundit, ndjenja dhe shfaqja e emocioneve është ajo që na bën njerëz.
Javën e kaluar shkuam në pyll. Në një zbraztësirë, ne ngritëm krahët drejt qiellit, duke qëndruar gjatë me këmbët tona të hapura, të ngulitura dhe të rrënjosura, por duke lejuar që zhgënjimet tona të liroheshin nga maja e gishtave tanë, duke tundur trupat tanë me një ulërimë të fortë. Qeni ynë vazhdoi të leh në harmoni me ne. Një çift i huajsh që kalonin ndaluan, u hutuan dhe më pas u bashkuan. Kakofonia e madhe e gëzueshme e britmave, lehjeve dhe të qeshurave na kujtoi se sa mirë ishte të zotëronim emocionet tona dhe t'i çlironim ato pa faj dhe turp. Familja ime shkoi në shtëpi dorë për dore duke u ndjerë më e lumtur dhe më e lehtë. Dhe u ndjeva si vetvetja për herë të parë pas një kohe shumë të gjatë./Përkthyer nga The Guardian/M.K/dritare.net
