The Washington Post: Shqipëria dhe loja e guximshme me inteligjencën artificiale
E Diel 21 Shtator 2025, 19:07
Dritare.net
Nga The Washington Post
Presidenti amerikan Donald Trump dikur krijoi një agjenci në Shtëpinë e Bardhë që përdorte teknologjinë për të thjeshtuar punën e qeverisë. Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka shkuar edhe më tej duke emëruar një inteligjencë artificiale si anëtare të kabinetit të tij.
Rama njoftoi këtë muaj se “Diella”, do të jetë pjesë e qeverisë si ministre. Diella tashmë shfaqet për të përshëndetur vizitorët në faqen zyrtare të shërbimeve online e-Albania. Detyra e saj e re është të mbikëqyrë prokurimet publike.
Ajo nuk ka pse të jetë plotësisht e pakorruptueshme për të qenë më e mirë se sistemi aktual. Vitin e kaluar, Shqipëria mori vetëm 42 pikë nga 100 në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit të Transparency International, i cili mat përhapjen e ryshfetit, nepotizmit dhe abuzimeve të tjera. (Danimarka ishte më e mira me 90 pikë, ndërsa Shtetet e Bashkuara janë në 65.) Rama thotë se inteligjenca artificiale mund të ndihmojë që tenderët publikë të jepen në mënyrë më të drejtë.
Rama, i cili është në pushtet që nga viti 2013, ka synuar ta afrojë Shqipërinë me Bashkimin Evropian, por është kritikuar për korrupsion dhe për dobësim të demokracisë.
Megjithatë, emërimi i Diellës si “ministre” është vetëm simbolik. Kushtetuta e Shqipërisë kërkon që anëtarët e kabinetit të jenë njerëz; vendimet për buxhetin dhe prioritetet duhet t’i marrin njerëzit, pavarësisht rolit që mund të ketë AI.
Qeveria shqiptare ka pasur vështirësi me teknologjinë edhe më parë. Në vitin 2022, shërbimet online të shtetit u paralizuan për javë të tëra nga një sulm masiv kibernetik iranian, që Rama e krahasoi me një fushatë bombardimesh.
Edhe nëse ky emërim është vetëm një gjest, përdorimi i teknologjisë për të luftuar korrupsionin është një nxitje e dobishme. Në vend që të presin inteligjencën artificiale “supernjerëzore”, qeveritë mund të gjejnë mënyra për të përmirësuar punën e tyre me teknologjinë që ekziston sot.
Në Shtetet e Bashkuara, qeveria ka mbetur pas sektorit privat në përdorimin e AI. Vitin e kaluar u diskutuan rreth 150 projektligje mbi këtë temë, por procesi është i ngadaltë. Ndërkohë, Kina po ecën shumë më shpejt në përdorimin e AI në spitale, fabrika dhe administratë publike.
Edhe pse është ende herët për epokën e inteligjencës artificiale, Shqipëria meriton vlerësim për përpjekjen për të provuar diçka të re./K.C/dritare.net
