Siguria 2025/ Si duhet lexuar strategjia e re SHBA-së!
E Premte 5 Dhjetor 2025, 19:07
Dritare.net
Krahasuar me strategjitë e mëparshme (Obama-Trump-Biden), kjo Strategji 2025 shënon një kthesë ideologjike, politike dhe strategjike më të fortë se çdo dokument amerikan i 30 viteve të fundit, sidomos në raport me Europën, NATO-n, Rusinë, Ukrainën dhe rendin global.
NDRYSHIMI THEMELOR: NGA “MBROJTËS I EUROPËS” NË “EUROPA TË MBROJË VETEN”
Strategjitë e mëparshme (Obama, Biden):
• SHBA = garanti kryesor i sigurisë europiane
• NATO = instrument i udhëhequr nga SHBA
• Europa = aleat që duhet mbrojtur nga Rusia
• Ukraina = vijë e kuqe strategjike kundër Moskës
Strategjia 2025:
• SHBA nuk pranon më të jetë garantuesi automatik i Europës
• Europa duhet të:
• marrë përgjegjësinë kryesore për mbrojtjen e saj
• të mos jetë e varur strategjikisht nga SHBA
• NATO nuk shihet më si aleancë në zgjerim të pafund
Ky është ndryshimi më i madh strategjik që nga fundi i Luftës së Ftohtë.
PËR HERË TË PARË: SHBA KRITIKON CIVILIZIMIN EUROPIAN, JO VETËM POLITIKAT
Më parë:
• Kritika ndaj Europës ishte:
• për buxhete të ulëta ushtarake
• për varësi energjetike nga Rusia
• Asnjëherë për identitetin, migracionin, censurën, lindshmërinë
Tani (2025):
• Strategjia flet për:
• “fshirje civilizimi”
• humbje identiteti
• censurë e fjalës së lirë
• shtypje e opozitës
• rënie demografike
• Kritikohet drejtpërdrejt BE si strukturë transnacionale.
Kjo është hera e parë që SHBA flet për krizë identitare të Europës, jo vetëm për sigurinë.
UKRAINA: NGA “LUFTË DERI NË FITORE” → TE “NDALIM SA MË SHPEJT”
Strategjitë 2022–2024 (Biden):
• Mbështetje totale për Ukrainën
• Dobësimi strategjik i Rusisë
• Lufta si mjet për ruajtjen e rendit perëndimor
Strategjia 2025:
• SHBA kërkon:
• ndalim të shpejtë të luftës
• stabilitet ekonomik për Europën
• rikthim të stabilitetit strategjik me Rusinë
• Ukraina shihet si:
• shtet që duhet rindërtuar
• jo si instrument presioni afatgjatë kundër Rusisë
Kjo përfaqëson një kthesë 180 gradë në qasjen amerikane ndaj luftës.
RUSIA: NGA “ARMIK STRATEGJIK” TE “STABILITET I NEGOCIUESHËM”
Më parë:
• Rusia = kërcënimi kryesor ekzistencial
• Izolim total, sanksione, dobësim
Tani:
• SHBA flet për:
• rikthim të stabilitetit strategjik me Rusinë
• menaxhim diplomatik të raportit
• shmangie të luftës direkte Europë–Rusi
SHBA kalon nga logjika e përplasjes në logjikën e menaxhimit të Rusisë.
NATO: NGA ZGJERIMI I PAFUND → KUFIZIM, KONSOLIDIM, PËRGJEGJËSI
Më parë:
• NATO = aleancë në zgjerim konstant
• Ballkani, Ukraina, Gjeorgjia, etj.
Tani:
• SHBA kërkon:
• të ndalet perceptimi i NATO-s si aleancë që zgjerohet pafund
• përqendrim te kapacitetet reale të mbrojtjes
• përgjegjësi financiare dhe ushtarake e europianëve
Kjo e ndryshon filozofinë e gjithë aleancës.
EUROPA LINDORE & BALLKANI: NGA “PERIFERI” TE “ZEMËR STRATEGJIKE”
Më parë: Ballkani trajtohej si zonë stabilizimi politik
Tani:
• SHBA synon:
• ndërtimin e “kombeve të shëndetshme”
• përmes:
• tregtisë
• armëve
• bashkëpunimit politik
• Ballkani futet në:
• arkitekturën e re të sigurisë euroaziatike
Ballkani nuk shihet më vetëm si problem, por si zonë ndikimi strategjik.
Strategjia 2025 nuk është thjesht një dokument sigurie – është një ndryshim ideologjik i politikës së jashtme amerikane.
Ajo: e zhvendos barrën e sigurisë nga SHBA te Europa
• e mbyll epokën e zgjerimit të pakontrolluar të NATO-s
• kërkon mbylljen e shpejtë të luftës në Ukrainë
• rihap mundësinë e stabilitetit me Rusinë
• dhe e sheh krizën e Europës si krizë identitare dhe civilizimi, jo thjesht ushtarake./dritaredigjitale
