Strategjia e re e Sigurisë së SHBA për Europën dhe NATO-n: Rritje drastike e buxheteve të mbrojtjes!
E Premte 5 Dhjetor 2025, 18:06
Dritare.net
Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë publikuar zyrtarisht Strategjinë e re të Sigurisë Kombëtare 2025, një dokument bazë që përcakton drejtimin e politikës amerikane në raport me Europën, NATO-n dhe zonat me ndjeshmëri strategjike, përfshirë Ballkanin. Strategjia riafirmon aleancën me Europën, por njëkohësisht sjell një ndryshim të fortë në shpërndarjen e barrës së sigurisë, duke i kërkuar vendeve europiane më shumë përgjegjësi financiare dhe ushtarake.
Europa, shtyllë e qytetërimit perëndimor sipas SHBA
Në kapitullin kushtuar Europës, dokumenti e përshkruan kontinentin si një nga pikat kyçe të qytetërimit perëndimor, duke theksuar se mbrojtja e:
• demokracisë,
• lirive themelore,
• dhe stabilitetit politik,
është interes strategjik i drejtpërdrejtë i SHBA.
SHBA i kërkon Europës 5% të PBB për mbrojtjen
Një nga pikat më të forta të strategjisë është kërkesa e prerë që vendet europiane të NATO-s të rrisin ndjeshëm buxhetet e mbrojtjes, deri në: 5% të Prodhimit të Brendshëm Bruto për ushtrinë dhe sigurinë.
Dokumenti thekson se: “Shtetet e Bashkuara nuk mund të vazhdojnë të mbajnë të vetme barrën financiare të mbrojtjes së Europës.”
Mesazhi është i qartë: siguria nuk do të jetë më e garantuar falas për aleatët europianë.
NATO mbetet boshti kryesor i mbrojtjes
Strategjia riafirmon NATO-n si mekanizmin kryesor të sigurisë së përbashkët transatlantike, por kërkon:
• ndarje më të drejtë të barrës financiare,
• rritje të kapaciteteve ushtarake europiane,
• dhe përmbushje reale të angazhimeve nga të gjitha vendet anëtare.
Ballkani, zonë strategjike për sigurinë euroatlantike
Në dokument, Ballkani dhe Europa Juglindore konsiderohen zona me ndjeshmëri të lartë strategjike, për shkak të:
• ndikimit rus,
• pranisë ekonomike kineze,
• dhe pozicionit gjeografik si korridor lidhës mes Europës dhe Lindjes.
SHBA thekson nevojën për:
forcim të pranisë së NATO-s në rajon,
stabilitet afatgjatë,
mbrojtje nga ndikimet e aktorëve të jashtëm.
Shqipëria nuk përmendet me emër, por hyn direkt në strategjinë e re të sigurisë
Edhe pse emri i Shqipërisë nuk përmendet drejtpërdrejt në dokument, si vend anëtar i NATO-s dhe pjesë e Europës Juglindore, Shqipëria përfshihet automatikisht në arkitekturën e re të sigurisë që përcakton strategjia amerikane.
Në praktikë, kjo do të thotë:
• rol më i madh në sigurinë e Ballkanit,
• rritje përgjegjësish ushtarake,
• angazhim më i fortë brenda strukturave të NATO-s.
Mesazhi kryesor i strategjisë
Strategjia amerikane e vitit 2025 dërgon një mesazh të qartë:
• Europa duhet të marrë më shumë përgjegjësi për mbrojtjen e saj,
• NATO mbetet boshti i sigurisë,
• Ballkani mbetet zonë strategjike për stabilitetin europian,
• dhe vendet si Shqipëria pritet të kenë rol më aktiv në këtë arkitekturë të re sigurie./dritare.net
