Çfarë ndodh realisht brenda një hamami turk!
E Shtunë 13 Dhjetor 2025, 16:04
Dritare.net
Hamami turk mbetet një nga traditat më të vjetra dhe më domethënëse të Turqisë, duke kombinuar pastrimin e trupit me relaksin shpirtëror dhe jetën shoqërore. Në atmosferën e ngrohtë dhe me avull, nën kupola të mëdha mermeri ku drita hyn përmes hapjeve të vogla si yje, vizitorët përjetojnë një qetësi të rrallë, larg ritmit të përditshëm.
Sipas arkitektit dhe studiuesit të historisë së hamameve, Ahmet İğdirligil, ndryshe nga banjat private, hamami është një hapësirë publike dhe shoqërore. Historikisht, ai ka pasur një rol të veçantë për gratë, të cilat e përdornin si vend takimi, pushimi dhe lirie shoqërore. Gratë nga familjet e pasura e vizitonin rregullisht hamamin dhe përdornin pajisje personale luksoze, ndërsa rregulla të hollësishme për pastërtinë janë zhvilluar ndër shekuj për raste të ndryshme të jetës.
Hamamet tradicionale kanë tre seksione kryesore: dhomën e hyrjes dhe pushimit, zonën gjysmë të ngrohtë dhe sallën kryesore me göbek taşı, platformën e mermerit ku zhvillohet rituali kryesor i larjes. Arkitektura me kupola dhe dritare të vogla krijon ndjesinë e një udhëtimi simbolik, të përshkruar si përvojë qetësuese dhe pothuajse mistike.
Në Stamboll, nga 237 hamame historike, vetëm rreth 60 vazhdojnë të jenë aktive. Hamamet më të mëdha dhe historike ofrojnë ambiente të ndara për burra dhe gra, ndërsa më të voglat funksionojnë me orare të ndryshme. Shërbimet përfshijnë kese (pastrim i thellë i lëkurës), larje me ujë të ngrohtë dhe masazh tradicional me shkumë sapuni prej vaj ulliri.
Punonjëset dhe punonjësit e hamamit, të njohur si natır ose tellak, shpesh e trashëgojnë zanatin brez pas brezi. Sipas tyre, hamami nuk shërben vetëm për pastrim fizik, por edhe për çlirim emocional dhe shërim shpirtëror.
Vizita në hamam përfundon me pushim, çaj dhe rikthim gradual në ambientin e ftohtë. Edhe sot, hamami mbetet një vend ku njerëzit harrojnë hallet, rigjejnë qetësinë dhe përjetojnë një traditë që ka mbijetuar shekujve./Përshtatur me shkurtime nga CNN
