Dritëro Agolli në një rrëfim për Fatos Nanon dhe Sali Berishën!
E Enjte 11 Dhjetor 2025, 20:08
Dritare.net
Në një intervistë të rrallë për gazetaren Rudina Xhunga në vitin 1998, shkrimtari i madh Dritëro Agolli flet për dy figurat kryesore të politikës shqiptare të tranzicionit: Fatos Nanon dhe Sali Berishën. Me përvojën e tij të gjatë politike, Agolli analizon karakteret, stilin dhe sfidat e tyre, duke hedhur dritë mbi mënyrën se si personalitetet e tyre formuan historinë politike të vendit.
Agolli e përshkruan Nanon si një udhëheqës me natyrë liberale, i cili solli emancipim në Partinë Socialiste, jo përmes planeve strategjike, por përmes tolerancës dhe sjelljes së tij:
“Ai ishte një njeri tragjik, ka vuajtur shumë – nga burgu te linçimi publik me parrulla fyese në muret e qyteteve.”
Ai refuzon idenë se Nano u nxor jashtë loje nga brezi i ri, duke argumentuar se shpesh liderët largohen vetë për shkak të dështimeve ose pamundësisë për të realizuar premtimet. Agolli thekson se liberalizmi amorf mund të jetë i dëmshëm për një udhëheqës partie:
“Liberalizmi amorf pa forma nuk bën mirë për një udhëheqës partie. Lideri duhet të ketë karakter të fortë dhe forcë organizuese,” – shpjegon ai, duke nënvizuar mungesën e kësaj force te Nano në momente kyçe.
Për Agollin, Nano solli emancipim në Parti Socialiste jo përmes një plani të madh, por përmes natyrës së tij tolerante dhe faktit që ishte në burg, gjë që detyroi të tjerët të merrnin përgjegjësi:
“Ai ishte një simbol i partisë që ishte në burg. Po nuk drejtonte dot ai nga burgu. Tani nuk drejton dot tani që je këtu apo jo?”
Nga ana tjetër, portreti i Berishës është më organizativ. Agolli e vlerëson energjinë e tij dhe aftësitë për të mobilizuar njerëzit dhe strukturat:
“Saliu është organizator i zoti,” – thotë Agolli, duke nënvizuar kapacitetin e Berishës për të vepruar në terren.
Megjithatë, Agolli kritikon mungesën e vizionit progresiv të Berishës dhe tendencën për të kontrolluar gjithçka:
“Ai nuk lejon të marrë iniciativë asnjë parti tjetër. Po ai kështu është gatuar,” – shpjegon Agolli, duke treguar se Berisha shpesh nuk lëshon hapësirë për brezin e ri.
Ai sjell si shembull episodin e 14 shtatorit 1998, tentativën për grusht shteti pas vrasjes së Azem Hajdarit:
“Shteti nuk ra plotësisht jo sepse Berisha u tërhoq për hir të stabilitetit, por sepse nuk e merrte dot.” – shpjegon Agolli, duke treguar se i mungonte mbështetja masive popullore dhe aftësia për të realizuar një plan të suksesshëm./dritare.net
