Emmanuel Macron ngriti furtunë në të gjithë Evropën pasi sugjeroi se Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut NATO, po përjeton “vdekjen e trurit” në klimën aktuale gjeopolitike.
Komente të presidentit francez për “The Economist” nxitën reagime të liderve botëroë por edhe vetë NATO-s.
Angela Merkel i quajti deklaratat e Macron si “drastike” .
“Presidenti francez ka zgjedhur fjalë drastike. Ky nuk është këndvështrimi im lidhur me bashkëpunimin brenda NATO-s, shkruan dritare.net
Unë mendoj se një goditje e tillë gjithëpërfshirëse nuk është e domosdoshme,” tha Merkel, duke folur së bashku me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg në Berlin.
Mike Pompeo, Sekretari amerikan i Shtetit, gjithashtu u hodh në mbrojtje të NATO-s, e cila u themelua në vitin 1949, duke e quajtur atë aleancën më të rëndësishme “në të gjithë historinë e regjistruar”.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg foli të enjten, për të forcuar besimin e tij ai tha: “çdo përpjekje për të distancuar Evropën nga Amerika e Veriut rrezikon jo vetëm të dobësojë Aleancën, lidhjen transatlantike, por edhe të përçajë Evropën”, shkruan dritare.net
Ai shtoi: “Unë mirëpres unitetin evropian. Unë mirëpres përpjekjet për forcimin e mbrojtjes evropiane, por uniteti evropian nuk mund të zëvendësojë unitetin transatlantik.”
Komentet e Macron u drejtuan me qëllim sjelljen e fundit në Siri nga dy aleatë të veçantë francezë të NATO-s: Turqia dhe Shtetet e Bashkuara.
Filloi në tetor me Presidentin amerikan Donald Trump duke urdhëruar tërheqjen e trupave nga Siria veriore në një akt të parë gjerësisht si tradhëti të forcave të drejtuara nga kurdët me bazë atje, dhe të cilët kishin qenë një aleat vendimtar në betejën kundër Shtetit Islamik,shkruan dritare.net sipas Euronews
Por nuk ishin vetëm kurdët që ndjeheshin të braktisur. SH.B.A. gjithashtu nuk kishte arritur të konsultohej me aleatët e NATO-s – veçanërisht fuqitë kryesore nga Franca, Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar.
Në intervistën e tij të Ekonomistit, Macron tha se kjo sjellje demonstronte sesi SH.B.A. “po e kthen shpinën mbi ne”.
Tërheqja jo vetëm që shkaktoi frikën e ringjalljes së Shtetit Islamik, por gjithashtu hapi rrugën që Turqia të veprojë sipas interesave të veta në rajon.
Turqia i sheh forcat kurde të YPG si terroriste për shkak të përkatësisë së tyre me Partinë Popullore të Kurdistanit (PKK), dhe për këtë arsye dëshiron t’i kthejë ato nga kufiri turk me Sirinë, shkruan dritare.net
Ai dëshiron të krijojë një “zonë të sigurt” në këtë rajon, ku gjithashtu planifikon të zhvendosë miliona refugjatë sirianë që u detyruan të iknin në Turqi gjatë konfliktit.
Dhe kështu, pas tërheqjes së SHBA nga Siria veriore, forcat turke filluan sulmin e tyre të pritshëm menjëherë pas kësaj.
‘Mbrojtja kolektive’: Neni 5 i NATO-s
Ndërsa luftimet kundër forcave të udhëhequra nga kurdët vijuan, diskutimi u kthye në atë që mund të ndodhte nëse Turqia do të gjendej në një pozicion ku mund të thërriste nenin 5 të traktatit të NATO-s.
Neni 5 përcakton se “sulmi ndaj një aleati konsiderohet sulm ndaj të gjithë aleatëve” dhe kërkon një “mbrojtje kolektive” nga anëtarët e tjerë.
Por a do të përpiqej Turqia të thërriste klauzolën, duke i vendosur shtetet anëtare në pozitën e vështirë të qëndrimit përballë ish-aleatëve të tyre?
Pas një lojë fjalësh midis SH.B.A. dhe Turqisë, përfshirë kërcënimin e sanksioneve, SHBA përfundimisht ndërmjetësoi një armëpushim pesë-ditor për të lejuar kurdët të lëvizin përsëri nga rajoni kufitar,shkruan dritare.net
Por edhe para se të mbaronte armëpushimi, Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan iu drejtua armikut të përbashkët të Perëndimit – Rusisë.
Ndërkohë, SHBA tashmë kishin kërcënuar Turqinë me sanksione mbi diskutimet e saj me Rusinë për blerjen e mundshme të avionëve SU-35./ Isa Myzyraj-Dritare.net
