Hipokrati ishte ai që prezantoi termin "astmë". Në vitin 1998, e marta e parë e çdo maji u vendos si Dita Botërore e Astmës Bronkiale nga Iniciativa Globale për Astmën. Për vitin 2025, mesazhi i këtij viti nga Iniciativa Globale për Astmën (GINA) është "Ta bëjmë terapitë me inhalim të arritshme për të gjithë", duke theksuar pabarazitë në aksesin e barabartë në trajtimet e astmës, veçanërisht në vendet ku kostoja ose mungesa e disponueshmërisë së ilaçeve me inhalim çon në menaxhim të dobët të sëmundjes dhe rritje të vdekshmërisë.
Për shkak të etiologjisë së saj shumëfaktoriale, astma bronkiale mund të ndikojë në cilësinë e jetës së miliona njerëzve çdo ditë, ndërkohë që e shtyn komunitetin mjekësor të zhvillojë strategji të Shëndetit Publik që synojnë informimin e duhur të publikut të gjerë, diagnostikimin e hershëm dhe trajtimin e duhur.
Më konkretisht, astma është një sëmundje e rrugëve të frymëmarrjes, në të cilën përfshihen shumë qeliza inflamatore, me karakteristikat kryesore që janë hiperreaktiviteti i rrugëve të frymëmarrjes dhe çrregullimi obstruktiv inflamator. Inflamacioni është persistent, pavarësisht faktit se simptomat klinike janë shpesh të ndërprera dhe mund të ndryshojnë në varësi të ashpërsisë dhe kontrollit të sëmundjes.
Faktorët më të rëndësishëm etiologjikë janë atopia, alergjenët e ambienteve të mbyllura, pirja e duhanit pasiv/aktiv, infeksionet virale të frymëmarrjes, ndotja e ajrit, ndryshimet në kushtet e motit, predispozitat gjenetike, si dhe ekspozimi ndaj faktorëve shkaktarë mjedisorë dhe profesionalë.
Simptomat klinike përbëhen kryesisht nga dispnea, fishkëllimat, ngushtësia në gjoks, kollë joproduktive ose kollë gjatë ushtrimeve fizike, natën ose në mëngjes, dhe mund të paraqesin periudha remisioni dhe përkeqësimi me shpërndarje sezonale. Një përkeqësim i simptomave quhet përkeqësim dhe kërkon trajtim urgjent.
Marrja e një anamneze klinike, kryerja e spirometrisë, matja e biomarkuesve inflamatorë, testet specifike të sfidës, vlerësimi i ashpërsisë dhe kontrollit të simptomave përmes pyetësorëve janë të afta ta çojnë pulmonologun drejt një diagnoze të hershme dhe të zvogëlojnë në mënyrë efektive përkeqësimet.
Trajtimi synon të kontrollojë në mënyrë optimale sëmundjen dhe të minimizojë simptomat, duke të lejuar një jetë normale, pa kufizime. Për të arritur këtë qëllim specifik, kërkohet bashkëpunim i mirë midis pacientit dhe pneumologut me përzgjedhjen dhe hartimin e përbashkët të një plani individual të trajtimit, me qëllimin përfundimtar të reduktimit afatgjatë të inflamacionit, kontrollit të plotë të simptomave dhe parandalimit të përparimit të sëmundjes./K.C/dritare.net
