Duket si një ëndërr, por unë jam zgjuar! Çrregullimi i çuditshëm që kërkon më shumë se dhjetë vjet për t'u diagnostikuar!
E Mërkurë 22 Janar 2025, 21:09
Dritare.net
"Do të mendoni se jam i çmendur," mërmëriti Calum, një frazë që Dr. Emma Černis, Asistente Profesore e Psikologjisë Klinike në Universitetin e Birminghamit, e kishte dëgjuar tashmë shumë herë në praktikën e saj klinike. Megjithatë, rasti i 18-vjeçarit nuk tregon thjesht një çrregullim ankthi apo çrregullim humori. “Gjithçka duket si një ëndërr. E di që nuk jam duke ëndërruar, por në të njëjtën kohë nuk jam e sigurt. Gjithçka duket paksa e çuditshme. Askush nuk e kupton se çfarë dua të them.”, thotë ai.
18-vjeçari, të cilin profesionistja e shëndetit mendor e ka mirëpritur në zyrën e saj, plotëson kriteret diagnostike për çrregullimin e depersonalizimit, një çrregullim më pak i njohur që shkakton siklet te të sëmurët. Në artikullin e saj në The Conversation, ajo paraqet karakteristikat e saj, por edhe përditshmërinë torturuese të atyre që ndihen të çuditshëm me veten.
Përshkrimet më të zakonshme përfshijnë një ndjenjë sikur kanë ngecur në një flluskë ose janë bllokuar pas xhamit, duke parë gjërat nga një distancë. Njerëzve që përjetojnë këtë çrregullim iu duket sikur mendimet, kujtimet e tyre, madje dhe trupi i tyre, i përkasin dikujt tjetër.
Nuk është çudi që njerëzit që përjetojnë çrregullim të depersonalizimit kalojnë shumë orë duke menduar se çfarë mund t’i ketë shkaktuar këto ndjesi të çuditshme, pse ato përsëriten dhe çfarë mund të bëjnë për t'i ndaluar ato. Vetë specialistja raporton se disa njerëz që kaluan pragun e zyrës së saj, madje bënë skanime të trurit për të kërkuar tumore që mund të jenë përgjegjëse për emocionet e tyre. Lidhja e tyre me përdorimin e kanabisit ishte mjaft e zakonshme.
Për ironi ky shqetësim i vazhdueshëm mendohet të jetë përgjegjës për vazhdimin e çrregullimit të depersonalizimit, thekson ajo. “Duke u fokusuar gjithmonë në ndjesitë e çuditshme të çrregullimit, njerëzit mendojnë se do të dallojnë çdo ndjesi që përjetojnë. Dhe duke u frikësuar prej tyre, ata rrisin më tej vigjilencën dhe nivelet e ankthit.”, shpjegon ajo. Në fakt, përvojat e depersonalizimit dhe derealizimit që përcaktojnë çrregullimin e depersonalizimit janë jashtëzakonisht të zakonshme dhe krejtësisht normale, veçanërisht kur janë nën stres.
Pse askush nuk i kupton këto ndjesi? Profesoresha vëren se shumica dërrmuese e profesionistëve të shëndetit mendor nuk marrin asnjë trajnim për çrregullimet disociative. Si rezultat, njerëzit që arrijnë në shërbimet e shëndetit mendor me simptoma të depersonalizimit ka të ngjarë të marrin një diagnozë të gabuar. Kjo mund të jetë arsyeja pse një diagnozë e këtij çrregullimi zgjat mesatarisht 8 deri në 12 vjet në Mbretërinë e Bashkuar. Në të njëjtën kohë, të sëmurët ka të ngjarë t'i nënshtrohen trajtimeve (të pasuksesshme) për depresionin ose ankthin.
Në përfundim, profesoresha është optimiste për përpjekjet për ta bërë këtë çrregullim të dukshëm dhe të kuptueshëm, me shpresën që Callum dhe të rinj të tjerë si ai, të gjejnë vendin e tyre në botë./K.C/dritare.net
