Në një botë që vrapon pas modernes dhe shpejtësisë, ekzistojnë ende oaze ku koha ndalet dhe ku ushqimi nuk është thjesht mbijetesë, por një akt kulturor dhe historik. I tillë është rrugëtimi i Gëzim Musliakës, krijuesit të Marchesi Gourmet Restaurant një destinacion unik kulinar vetëm pak kilometra larg Tiranës, në Mullet.
Përmes një rrëfimi të thellë dhe pasionant, ai shpalos filozofinë e tij për jetën, natyrën dhe identitetin shqiptar, duke e trajtuar kuzhinën si një skenë ku luhet historia e një kombi. Gazetarja Rudina Xhunga thotë se fundi i vitit nuk është vetëm një bilanc, por një moment reflektimi shpirtëror, një llogari me veten që bëhet zbathur mbi tokë. Ajo thekson rëndësinë e marrëdhënies me natyrën, jo si shfrytëzues, por si partnerë. Marchesi Gourmet Restaurant është ndërtuar pikërisht mbi këtë parim: një hapësirë intime ku njeriu gjen qetësinë, larg zhurmës urbane, rrethuar nga zjarri, pikturat dhe gjelbërimi.
Ai e përshkruan këtë vend si një ftesë për t’u zgjuar dhe për të pyetur veten se si po e jetojmë jetën dhe si po e trajtojmë tokën që na ushqen. Një pjesë qendrore e filozofisë së Gëzimit është përpjekja për të definuar dhe lartësuar kuzhinën shqiptare. Ai refuzon thjeshtëzimet dhe kërkon një qasje akademike, të ngjashme me metodologjinë e historianit italian Massimo Montanari.
Sipas tij, kuzhina shqiptare është një mozaik i ndikimeve historike—nga Ilirët dhe Romakët te periudha Osmane—por që ruan një bërthamë autentike të produkteve dhe shijeve lokale. Ai sjell shembuj konkretë të ndikimit të ndërsjellë, siç është eksporti i djathit dhe kripës nga Iliria drejt Romës së lashtë, duke argumentuar se historia jonë kulinare është shumë më e pasur dhe më e lashtë sesa mendohet shpesh. Kritika e tij ndaj gjendjes aktuale të shërbimit në Shqipëri është konstruktive por e mprehtë.
Për Gëzimin, restoranti është një institucion edukimi. Ai insiston në rëndësinë e privatësisë, mungesës së televizorëve dhe fokusit te biseda, duke e kthyer tavolinën në një skenë ku njerëzit përfaqësojnë vetveten. Ai bën thirrje për standardizim, për libra referencë dhe për një akademi kulinare që do të ruajë dhe transmetojë këto vlera te brezat e ardhshëm, duke përmendur me respekt punën e figurave si Evgjeni Harizi.
Vizita në Marchesi Gourmet Restaurant është një tur nëpër histori. Nga biblioteka e pasur me libra të vjetër e të rinj, te qilari i verërave i ndërtuar me parametra shkencorë, e deri te koleksioni i enëve të vjetra si tava e qifqive, çdo detaj ka një histori. Gëzimi nuk ofron thjesht një drekë apo darkë; ai ofron një eksperiencë ku klienti bëhet pjesë e një rituali që nderon gjyshet tona, tokën tonë dhe historinë tonë.
Në fund, mesazhi i tij është i qartë: ne kemi një trashëgimi të jashtëzakonshme që pret të zbulohet dhe të vlerësohet, mjafton ta shohim me sytë e duhur dhe ta shërbejmë me dashurinë që meriton./dritare.net
