Historia e 12-vjeçares që piu Vape dhe përfundoi në koma!
E Enjte 12 Tetor 2023, 15:03
Dritare.net
Një histori e treguar në BBC për 12-vjeçaren, Sarah Griffin tregon se si gjendja e saj u përkeqësua pasi konsumonte vape.
E mitura e cila ka pësuar një kolaps në mushkëri dhe kaloi katër ditë në koma, i ka treguar BBC-së se fëmijët nuk duhet të pinë kurrë cigare elektronike. Sarah përfundoi me urgjencë në spital pas problemeve me frymëmarrje një muaj më parë, ndërsa nëna e saj tregon se kishte frikë se do ta humbiste vajzën e saj.
Pak kohë më parë, qeveria britanike njoftoi planet për të kufizuar marketingun dhe shitjen e vapave të cilat tregtojnë fëmijët. Kryeministri Rishi Sunak tha se propozimet janë të hapura për konsultim publik për tetë javët e ardhshme dhe pritet të ndryshojnë konsumimin e vap-it tek të rinjtë. Sekretari i Shëndetësisë, Steve Barclay, tha se qeveria ishte e përkushtuar për të ndërmarrë veprime të menjëhershme legjislative pas konsultimit, ku për Today të BBC Radio 4 tha: "Mësuesit janë të shqetësuar, prindërit janë të shqetësuar, se fëmijët tanë janë në shënjestër" nga kompanitë që tregtojnë vape.
Historia e Sarah-s!
Dhoma e gjumit e Sarah në shtëpinë e saj në Belfast, ishte si ajo e shumicës s vajzave 12-vjeçare, ku në tavolinë qëndrojnë make-up, shishe parfumi, etj por kjo ndryshoi ku ajo filloi të fshihte vapat e saj nga nëna. 12-vjeçarja i fshihte ato nën tapet për t’i mbajtur vapat larg syrit të nënës, ndërsa Sarah kishte filluar ta konsumonte që kur ishte vetëm nëntë vjeç.
Mamaja e saj Mary u përpoq ta ndalonte duke e kontrolluar por asgjë nuk funksionoi. Ishte gjëja e parë që ajo konsumonte në mëngjes dhe e fundit kur flinte në dark, duke e fshehur atë nën jastëk. Edhe pse është e paligjshme t'i shesësh vapa kujtdo nën moshën 18 vjeç, Sarah bleu vapa pa recetë dhe u bë e varur nga hiti i nikotinës. Astma e Sarës dhe fakti që ajo nuk ishte e mirë në përdorimin e inhalatorit të saj parandalues i shkaktoi asaj komplikime. Në fillim të shtatorit, ajo gjithashtu pati një ftohje dhe kur u kombinua me përdorimin e vap, gjithçka u përkeqësua.
"Shumë faktorë rreziku po shkonin në drejtimin e gabuar," thotë Dr Dara O'Donoghue, këshilltare pediatre respiratore në Spitalin Royal Belfast për Fëmijët e Sëmurë.
Sarah u bë keq dhe u dërgua në spital, ku një radiografi e mushkërive të saj tregoi se vetëm njëra po punonte siç duhet dhe ajo nuk po i përgjigjej trajtimit. Brenda pak orësh ajo ishte në kujdes intensiv dhe menjëherë pas kësaj hyri në koma të induktuar, me shpresën se gjendja e saj do të stabilizohej.
Për nënën e Sarah, ky ishte një moment dëshpërimi!
"Nuk ka absolutisht asnjë fjalë për të përshkruar kur mendoni se fëmija juaj do të vdesë."
Sarah dëshiron të paralajmërojë fëmijët e tjerë të moshës së saj për rreziqet e përdorimit të vapave. Edhe pas disa ditësh trajtimi, në mushëritë e Sarës kanë mbetur dëmtime të përhershme. Sarah shpreson se përvoja e saj do t'i ndihmojë të tjerët në moshën e saj të kuptojnë rreziqet që vijnë nga përdorimi i vapave.
“Mos filloni ta konsumoni atë, sepse sapo filloni, nuk ndaloni kurrë”, thotë ajo.
"Ju ndaloni vetëm kur në thelb duhet, kur është një situatë jete ose vdekjeje."
Dr O'Donoghue e quajti konsumimin e vapave nga të rinjtë si një urgjencë të kujdesit shëndetësor, i cili duhej të adresohej menjëherë.
"Ne duhet të jemi të kujdesshëm në lidhje vapat, sepse rrezikojmë probleme të kujdesit shëndetësor."
Shifrat e fundit sugjerojnë se një në pesë fëmijë të moshës 11-17 vjeç ka provuar tashmë vap, tre herë më shumë se në vitin 2020. Blerja e vapave tek fëmijët më të vegjël po rritet gjithashtu, me gati një në dhjetë 11-15-vjeçarë që i përdorin ato, sipas një sondazhi të vitit 2021.
Shumë vende në mbarë botën po përjetojnë tendenca të ngjashme në lidhje me përdorimin e vapave tek të rinjtë!
Fidelma Carter, nga shoqata bamirëse e Irlandës së Veriut, Chest, Heart and Stroke, thotë se 17% e të rinjve që konsumojnë vap po e bëjnë atë rregullisht.
“Të rinjtë po përdorin vap sepse supozojnë se nuk ka asnjë rrezik, nuk ka rreziqe. Dhe ne duam të sfidojmë keqkuptimet dhe të rrisim ndërgjegjësimin se vap mund të ndikojë në shëndetin dhe mirëqenien e tyre," tha ajo.
Qeveria ka njoftuar një konsultim në mbarë Mbretërinë e Bashkuar mbi propozimet e saj për të luftuar konsumimin e vap tek të rinjtë.
Propozimet përfshijnë:
· duke kufizuar shijet dhe përshkrimet e vapave në mënyrë që ato të mos jenë më në shënjestër për fëmijët;
· mbajtja e vapave jashtë syve të fëmijëve në dyqane;
· rregullimi i paketimit të avullit në mënyrë që të mos synohen për fëmijët;
· duke eksploruar nëse rritja e çmimit të vapave do të reduktojë numrin e të rinjve që i përdorin ato;
· duke marrë në konsideratë kufizimin e shitjes së vapave të disponueshme.
Sarah Woolnough, nga shoqata bamirëse Asthma + Lung UK, tha se donte të shihte kufizime në marketingun e vapave në mënyrë që ato të mos synonin fëmijët.
"Vapat me çmimet e tyre aktuale, me karikaturat dhe opsionet e shijes së çamçakëzit, janë shumë tërheqëse dhe të lehta për t'u aksesuar nga fëmijët," tha ajo.
Profesor Chris Whitty, shefi mjekësor i Anglisë tha se tregtimi i vapave ose cigareve elektronike për fëmijët ishte krejtësisht i papranueshëm. Por ai tha se vap mund të jetë i dobishëm si një mënyrë për duhanpirësit për të lënë duhanin pasi konsumimi ishte më pak i rrezikshëm se pirja e duhanit./M.K-dritare.net
