Një qytet në ishull/ Kujtime nga shkolla me 80 nxënës dhe jeta sociale në Sazan!
E Shtunë 1 Nëntor 2025, 20:08
Dritare.net
Përtej imazhit të një baze ushtarake të fortifikuar, Sazani ishte një komunitet i gjallë. Në qendër të kësaj jete ishte shkolla tetëvjeçare “22 Tetori”, e cila numëronte mbi 80 nxënës, të gjithë fëmijë të lindur dhe rritur në ishull.
“Nxënës të mrekullueshëm, të gjithë merrnin bursa,” kujton me krenari ish-shefi i shtabit, Mustafa Beu. Mësuesit ishin kryesisht pjesëtarë të familjeve të oficerëve, dhe kur kishte mungesa, vetë oficerët me përgatitjen përkatëse jepnin mësim për të siguruar që asnjë orë të mos humbiste.
Pranë shkollës ndodhej qyteti sportiv, një dëshmi tjetër e një jete sociale aktive. Ky segment pikturon një tablo të gjallë të një bote të harruar, një mikro-shoqëri e izoluar por e plotë, ku edukimi dhe komuniteti ishin në themel të ekzistencës së përditshme, duke e bërë Sazanin një vend unik në historinë shqiptare.
Duke ecur nëpër shtigjet e mbuluara nga bimësia të Sazanit, Beu rrëfen historinë e harruar të infrastrukturës së ishullit. Rrugët, dikur katër metra të gjera dhe të betonuara nga italianët, sot janë vetëm një kujtim i zbehtë. Megjithatë, gjurmët e së kaluarës janë ende të dukshme, siç dëshmojnë shtyllat e vjetra elektrike.
“Kjo shtyllë është vendosur në 1914, ka dhënë dritë,” tregon Beu për gazetaren Lorena Fjolla në Dritare TV, duke zbuluar se Sazani kishte energji elektrike (me gjeneratorë) që në fillim të shekullit të 20-të. Ky segment thellon kontrastin mes një të kaluare të organizuar dhe një të tashmeje të lënë në harresë, ku natyra po rimerr gradualisht atë që njeriu dikur ndërtoi me përpikëri.
Çdo hap në këto rrugë është një udhëtim në kohë, duke zbuluar shtresat e historisë, nga ndikimi italian te periudha e lulëzimit të bazës ushtarake./dritare.net
