Na detyruan të hanim gjethe lisi! Rrëfimi tronditës i Andon Mandilit për kalvarin në kufirin grek!
E Martë 11 Nëntor 2025, 17:05
Dritare.net
Në një rrëfim prekës për emisionin “Shqip” në Dritare TV, Andon Mandili, një shqiptar nga fshati Sheper i Zagorisë, tashmë i vendosur në Itali, ndau historinë e tij të jetës, një sagë familjare që lidh Shqipërinë e Luftës së Dytë Botërore me Italinë moderne.
Historia e tij, ndonëse unike, pasqyron fatin e mijëra bashkëkombësve të brezit të tij, të cilët u përballën me sfida të mëdha në kërkim të një jete më të mirë. Zanafilla e historisë së tij është e jashtëzakonshme, gjyshi i tij nga ana e nënës ishte një ushtar italian kalabrez, pjesë e kontingjentit të Musolinit në vitin 1939. Pas kapitullimit të Italisë fashiste, ai gjeti strehë në fshatrat e Zagorisë, ku u njoh si një marangoz i zoti dhe u martua me një vajzë vendase, gjyshen e Andonit. Nga kjo martesë lindën tre fëmijë, përfshirë nënën e tij.
Megjithatë, pas disa vitesh, i shtyrë nga vështirësitë ekonomike në Kalabri, gjyshi u kthye në Itali me premtimin se do të kthehej sërish, por mbyllja e kufijve e bëri këtë të pamundur, duke lënë pas një familje të ndarë për dekada. Andon Mandili tregoi gjithashtu kalvarin e tij personal si emigrant në vitet ’90. Përpjekjet e tij të shumta për të kaluar kufirin në Greqi u shoqëruan me vështirësi ekstreme dhe trajtim çnjerëzor nga autoritetet greke. Ai rrëfeu episode dramatike, si kthimi mbrapsht në mes të borës apo një incident ku ai dhe bashkëudhëtarët e tij u detyruan nga ushtarët grekë të hanin gjethe lisi në shenjë poshtërimi.
Pika e kthesës erdhi kur familja, përmes Kryqit të Kuq, arriti të gjente gjyshin italian, të cilin e besonin të vdekur. Takimi i nënës së tij me babanë pas 50 vitesh ishte një moment thellësisht emocional, i cili i hapi rrugën Andonit dhe familjes së tij për të marrë nënshtetësinë italiane dhe për të nisur një kapitull të ri. Në Itali, Andon Mandili dëshmoi një etikë të jashtëzakonshme pune.
Duke punuar fillimisht në një fabrikë, ai paralelisht ndërtoi një sipërmarrje të suksesshme si kopshtar, duke u specializuar në mirëmbajtjen dhe realizimin e kopshteve të vilave luksoze. Ai theksoi se për të mbijetuar dhe për të pasur sukses në një vend të huaj, duhet punuar pa u lodhur. Në fund, Mandili bëri një thirrje të fortë për shqiptarët, duke argumentuar se emigrimi nuk duhet parë si një tragjedi. Përkundrazi, ai e sheh si një mundësi për të mësuar, për t'u rritur dhe për të kuptuar më mirë vlerën e atdheut.
“Të ikin nga Shqipëria që të provojnë jetën jashtë. Kur të kthehen, do të jenë më të fortë dhe do ta rindërtojnë vendin me mend në kokë,” tha ai, duke shtuar se dashuria për Shqipërinë mbetet e patundur, pavarësisht sfidave dhe distancës./dritare.net
