ChatGPT më hoqi nga puna. Tani s'di çfarë të bëj!
E Shtunë 31 Maj 2025, 16:04
Dritare.net
Mateusz Demski, 31 vjeç, gazetar, Krakov, Poloni
Kam punuar si gazetar i pavarur për 10 vjet, zakonisht duke shkruar për revista dhe faqe interneti për kinemanë. Për rreth dy vjet, prezantova një emision mëngjesi në Radio Kraków dy herë në javë. Ishte vetëm një pjesë e punës sime, por më pëlqente shumë. Emisioni fokusohej te kultura dhe kinemaja, dhe përfshinte një gamë të gjerë të ftuarish, nga artistë deri te aktivistë. Më kujtohet që në emisionin e parë që prezantova, në vitin 2022, intervistova ukrainas në lidhje me pushtimin rus.
U pushova nga puna në gusht të vitit 2024, së bashku me një duzinë kolegësh që ishin gjithashtu me kohë të pjesshme. Na u tha se radioja po kalonte vështirësi financiare. E mora relativisht me qetësi, pasi kisha burime të tjera të ardhurash. Por disa muaj më vonë dëgjova që Radio Kraków po lançonte programe të reja të drejtuara nga tre personazhe me inteligjencë artificiale (IA). Secili kishte fotografi të gjeneruara nga IA, një biografi dhe një personalitet specifik. Ata e quajtën këtë një “eksperiment”.
Një nga programet e para ishte një “intervistë” e drejtpërdrejtë me Wisława Szymborska, fituese e çmimit Nobel për letërsi në vitin 1996, e cila kishte ndërruar jetë 12 vjet më parë. Cilat janë etikat në përdorimin e figurës së një personi të vdekur? Szymborska është simbol i kulturës intelektuale polake, ndaj ky veprim shkaktoi zemërim. Nuk mund ta kuptoja: radioja është e krijuar nga njerëz, për njerëz. Nuk mund të zëvendësojmë përvojat, emocionet apo zërat tanë me avatarë.
Disa prej nesh që ishim pushuar nisëm një peticion kundër radios, duke kërkuar rregullim dhe heqjen e programeve me IA nga transmetimi. Arritëm të mbledhim dhjetëra mijëra firma – nga aktorë, gazetarë, artistë, por edhe dëgjues të thjeshtë. Qindra të rinj nuk donin të dëgjonin një emision të udhëhequr nga IA.
Radioja i ka hequr avatarët, kryesisht për shkak të suksesit të fushatës sonë. Tani ajo drejtohet nga studentë. Radioja pretendon se bëhet fjalë për mentorim, por në të vërtetë është një zgjidhje më e lirë sesa të punësojë gazetarë profesionistë. Mbase është më mirë se sa IA, sidoqoftë.
Ende nuk ka rregullore të qarta për përdorimin e saj në Poloni. Nuk po kërkoj rregullim sepse humba punën nga IA-ja: po e bëj sepse më shqetëson etika e gjithë kësaj; dezinformimi dhe mashtrimi i dëgjuesve.
Jam realiste – nuk jam plotësisht kundër IA-së. Mendoj se mund të përdoret me përgjegjësi për të bërë pjesët më të mërzitshme të punës sonë. Por nuk mund të zëvendësojmë të menduarit me robotë. IA (nuk) mund të zëvendësojë kureshtjen, krijimtarinë apo inteligjencën tonë emocionale./L.F-dritare.net
