Na ndiqni edhe në

Bota

Aktorja që u bë spiune gjatë Luftës së Dytë Botërore!

Aktorja që u bë spiune gjatë Luftës së Dytë

Në podkastin e BBC Radio 4, History's Youngest Heroes, Nicola Coughlan hedh dritë mbi tregimet e jashtëzakonshme të rebelimit, rrezikut dhe fuqisë radikale të rinisë, duke treguar historitë e të rinjve gjatë historisë që kanë ndryshuar botën. Episodi i fundit u fokusua tek Audrey Hepburn, e cila u bë një ikonë e filmit dhe modës në vitet 1950 dhe 1960. Ajo u nominua për pesë Oscar dhe fitoi çmimin për aktoren më të mirë në vitin 1953 për interpretimin e saj në Roman Holiday. Megjithatë, si adoleshente gjatë Luftës së Dytë Botërore, ajo luajti një rol shumë të ndryshëm, duke organizuar shfaqje sekrete baleti për të mbledhur para për rezistencën holandeze ndaj pushtimit nazist.

Hepburn lindi në Bruksel në vitin 1929 nga një baroneshë holandeze, Ella van Heemstra, dhe një biznesmen britaniko-austriak, Joseph Hepburn-Ruston. Në Londër, prindërit e saj u tërhoqën nga Oswald Mosley, udhëheqësi i Unionit të dhunshëm antisemitik Britanik të Fashistëve (BUF). Van Heemstra shkroi një artikull për revistën BUF për lavditë e Gjermanisë naziste. Hepburn-Ruston u largua nga familja kur vajza ishte gjashtë vjeçe. Më vonë u arrestua si “bashkëpunëtor i fashistëve të huaj” dhe do ta kalonte luftën në burgjet britanike.

"Edhe si një vajzë e vogël, Heburn ishte ekstroverte, qeshte, luante, aktronte. Gjyshi im e quajti 'puzzle majmuni'," i thotë Luca Dotti, djali më i vogël i aktores.

"Nëna e Audrey-t vendosi që Anglia në përgjithësi dhe Kenti, në veçanti, nuk ishin vend për Audrey-n për shkak të kërcënimit të rrezikshëm, papritmas, se gjermanët do të sulmonin Francën dhe do të fillonin një pushtim të Anglisë." thotë Robert Matzen, autor i Dutch Girl, kronikan i jetës së Hepburn gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Van Heemstra e hoqi vajzën nga konvikti britanik. Ato u transferuan në një pronë familjare në Holandë dhe Audrey u regjistrua në një shkollë kërcimi, duke marrë një emër holandez, Adriaantje van Heemstra (ajo më vonë do ta ndryshonte mbiemrin e saj në Hepburn kur filloi të aktronte.) Nëna e saj ende e admironte Adolfin Hitleri dhe besonte se ai kurrë nuk do ta pushtonte vendin e saj pritës.

"Të shpërngulesh në Holandë nuk ishte si të ndërroje një shtëpi. Ajo nuk dinte të fliste holandisht. Ajo duhej të shkonte në një shkollë holandeze pa kuptuar asnjë fjalë dhe fëmijët e rinj talleshin me të.", thotë Dotti për përvojën e nënës së tij në Holandë.

Hitleri pushtoi Holandën në maj të vitit 1940. "Fronti Lindor ishte një furrë në të cilën nuk mund të futeshe. Gjermanët kishin nevojë për ushqim për trupat, ata kishin nevojë për veshje për trupat dhe të gjitha u morën nga Hollanda dhe vendet e tjera të pushtuara.”, thotë Matzen për situatën.

Xhaxhai i Hepburnit, konti Otto van Limburg Stirum, mbajti një qëndrim parimor kundër nazistëve. Në vitin 1942, një grup rezistence u përpoq të hidhte në erë një tren gjerman pranë Roterdamit. Megjithëse Van Limburg Stirum nuk ishte i përfshirë, ai u arrestua sepse ishte një figurë e shquar antinaziste. Agjentët nazistë e çuan atë dhe katër të tjerë në pyll, i qëlluan dhe i futën trupat e tyre në varre pa shenja. Hepburn e donte dajën e saj dhe u shkatërrua nga vrasja e tij. "Ai u bë një incident kombëtar, një pikë nxitëse për popullin holandez," thotë Matzen.

Megjithëse familja e saj ishte e privilegjuar, nazistët devijuan ushqimin dhe burimet larg Holandës dhe familja Van Heemstra mbeti e uritur. Kur Hepburn mbushi 15 vjeçe, ajo u urdhërua të bashkohej me Nazi Kulturkammer, sindikata e artistëve, ose të hiqte dorë nga performanca publike e kërcimit. Ajo zgjodhi të hiqte dorë nga performanca që ajo ëndërronte.

Hepburn kërceu në një shtëpi të sigurt me perde të mbyllura dhe vetëm një qiri për dritë, kështu që ajo nuk do të zbulohej. Një piano luante shumë butë ndërsa performonte, por nuk mund të kishte duartrokitje.

Aktorja që u bë spiune gjatë Luftës së Dytë

Nga balerinë në spiune
Në pranverën e vitit 1944, Hepburn doli vullnetarisht si asistente e një mjeku, Hendrik Visser 't Hooft, i cili ishte anëtar i rezistencës. Megjithëse nëna e Hepburn shihej gjerësisht si një bashkëpunëtore me nazistët, Visser 't Hooft kishte nevojë të dëshpëruar për ndihmë për të mbështetur mijëra njerëz që fshiheshin nga nazistët. Ai i besoi asaj aq sa për ta futur brenda.

Më 17 shtator 1944, Hepburn ishte në kishë kur himni u ndërpre nga zhurma e motorëve. Operacioni "Kopshti i Tregut", i cili ishte një plan nga Forcat Aleate për të kapur nëntë ura që kalonin lumin Rhine, kishte filluar dhe kur ajo vrapoi jashtë dhe ngriti sytë, mijëra trupa aleate po vinin me parashuta.

Fatkeqësisht, dy divizione naziste të blinduara rëndë po rigrupoheshin në zonë. Tanket naziste u rrotulluan para shtëpisë së Van Heemstras. Hepburn dhe familja e saj u fshehën në bodrum ndërsa beteja vazhdoi për nëntë ditë. Më pas doli lajmi se nazistët kishin fituar. Ajo dëgjoi britma nga një ndërtesë ku nazistët kryenin tortura dhe vrisnin anëtarët e rezistencës holandeze.

Aktorja që u bë spiune gjatë Luftës së Dytë
Kur avionët aleatë që niseshin për në Gjermani duhej të bënin një ulje emergjente në Holandë, Visser 't Hooft dërgoi Hepburn në pyll për të takuar një parashutiste britanike për t'i dhënë një mesazh sekret të fshehur në çorapin e saj. Ajo e takoi, por duke dalë nga pylli, pa policinë holandeze që po afrohej. Ajo u përkul për të mbledhur lule të egra, më pas me flirt ia paraqiti policisë. Ata u magjepsën dhe nuk e morën më në pyetje. Pas kësaj, ajo çonte shpesh mesazhe për rezistencën.

Deri në shkurt 1945, u raportua se 500 holandezë vdisnin nga uria çdo javë. Si shumë të tjerë, Hepburn dhe familjes së saj kishin mungesë të dëshpëruar për ushqim. Ajo u sëmur rëndë me anemi, verdhëz dhe edemë.

Ndërkohë që luftimet e ashpra po shpërthenin përsëri jashtë derës së tyre hyrëse, Hepburn dhe familja e saj u fshehën në bodrum për tre javë. Më në fund, më 16 prill 1945, u qetësua. Ajo ndjeu erën e duhanit, që ishte i pamundur të pihej në Holandë gjatë luftës. Ajo ngjiti shkallët nga bodrumi dhe hapi derën për të parë pesë ushtarë kanadezë që pinin cigare dhe i drejtonin automatikët. Menjëherë ajo filloi të fliste me ta në anglisht. Njëri bërtiti: "Jo vetëm që kemi çliruar një qytet, ne kemi çliruar edhe një vajzë angleze!"

Aktorja që u bë spiune gjatë Luftës së Dytë

Hepburn i tha djalit të saj se ajo kurrë nuk e fali nënën për simpatitë fashiste. Kur lufta mbaroi, ajo fitoi një bursë për Balet Rambert në Londër. Megjithëse ishte e talentuar, trupi i saj u dëmtua përgjithmonë nga kequshqyerja dhe ajo nuk kishte qëndrueshmëri për t'u bërë balerinë. Por ajo iu drejtua aktrimit, me role të vogla në teatrin West End dhe filma të tillë si The Lavender Hill Mob.

Në vitin 1953, ajo fitoi rolin e parë kryesor në Roman Holiday. Ishte një sukses masiv kritik dhe komercial dhe, përveç Oskarit për atë film, Hepburn do të fitonte çmimet Emmy, Grammy dhe Tony. Gjatë gjithë karrierës së saj, ajo vazhdoi të bënte bamirësi, veçanërisht si ambasadore e vullnetit të mirë për Unicef. Ajo vdiq në vitin 1993./K.C/dritare.net