Çfarë funksionon më mirë, ilaçet e kollës apo mjalti me limon!
E Shtunë 6 Dhjetor 2025, 11:11
Dritare.net
BBC
Me ardhjen e dimrit, viruset e frymëmarrjes përhapen lehtësisht, duke mbushur shtëpitë, zyrat dhe transportin publik me një "orkestër" kollash. Shumë njerëz drejtohen te ilaçet e kollës për të gjetur lehtësim, por a funksionojnë ato më mirë se mjalti dhe limoni i bërë në shtëpi?
Ilaçet e kollës: sa efektive janë?
Sipas profesorit të mjekësisë respiratore në Universitetin e Manchesterit, Jacky Smith, shumica e kollave vijnë nga ftohjet, dhe viruset zakonisht duhet të kalojnë vetë natyralisht. Ilaçet e kollës nuk shërojnë virusin, por mund të lehtësojnë fytin dhe të reduktojnë ndjesinë e kruarjes që shkakton kollën.
Për kollat e thata, balsamet dhe shurupet e ëmbël mund të ndihmojnë në mbrojtjen e fytit nga tharja. Smith shton se produktet e markave të supermarketit shpesh janë po aq efektive sa markat e njohura, dhe duhet pasur kujdes me përmbajtjen e sheqerit. Ilaçet pa sheqer mund të jenë një alternativë më e mirë.
Disa ilaçe përmbajnë përbërës aktivë si dextromethorphan, i cili pretendon të shtypë refleksin e kollës, por efekti i tij është minimal dhe mund të jetë i varësueshëm nëse përdoret gabim. Levomenthol-i në disa shurupë ofron ndjesinë e ftohtësisë që maskon kruarjen e fytit.
Kolla me sekrecione dhe kujdesi natyral
Për kollat me sekrecione, të lidhura shpesh me infeksione të frymëmarrjes si bronkiti, ilaçet kanë efekt të kufizuar. Përbërës si guaifenesin që pretendon të hollojë sekrecionet, nuk kanë prova të qarta. Antihistaminikët sedativë mund të ndihmojnë për gjumë, por nuk trajtojnë kollën. Ekstraktet bimore si trumzë apo squill gjithashtu nuk kanë dëshmi të forta për efektivitet.
Mjalti dhe limoni: një alternativë efektive
Një përzierje e ngrohtë mjalti dhe limoni mund të ketë të njëjtin efekt qetësues për kollat e thata si ilaçet e blera. Një rishikim i pavarur Cochrane sugjeron se për fëmijët mbi një vit, ky trajtim mund të jetë i dobishëm.
Kolla është e nevojshme
Kolla është mekanizmi natyror i trupit për të larguar mukusin. Nëse është kolla me sekrecione, nxjerrja e saj mund të lehtësojë frymëmarrjen. Nëse gëlltitet, nuk shkakton dëm, sepse stomaku mund ta përpunojë atë. Vetëm në rast se mukusi është i errët ose me gjak, duhet të konsultoheni me mjekun.
Shumica e kollave me sekrecione kalojnë pas disa javësh pa nevojë për antibiotikë, por nëse zgjat më shumë se tre javë, Smith këshillon të vizitoni mjekun.
Konkluzion: Për kollat e thata, mjalti me limon mund të jetë po aq efektiv sa shurupet komerciale. Për kollat me sekrecione, durimi, hidratimi dhe kujdesi natyror janë më të rëndësishme se ilaçet./L.F-dritare.net
