A keni menduar se sa mirë e keni mbrojtur zemrën tuaj nga kërcënimet e ndryshme dhe, më e rëndësishmja, sëmundjet kardiovaskulare? Sipas shkencëtarëve të Harvardit, janë pesë tregues që japin një pamje të përgjithshme të shëndetit të një personi dhe sa ndryshime duhet të bëjnë për të reduktuar shanset për një atak në zemër ose goditje në tru.
Vlerat e mëposhtme janë ideale si një objektiv për popullatën e përgjithshme, por siç thonë ekspertët, për çdo rast është mjeku që do të rekomandojë objektiva të ndryshëm në bazë të moshës ose kushteve të tjera shëndetësore.
1. Presioni i gjakut
Nën 120/80 mm Hg
Matja e presionit të gjakut tregon shpejtësinë e rrjedhjes së gjakut në arterie kur zemra kontraktohet (presioni sistolik i gjakut, numri i parë) dhe relaksohet (presioni diastolik i gjakut, numri i dytë). Kjo dëshmon se sa fort duhet të punojë zemra juaj dhe gjendjen e enëve të gjakut. Arteriet e ngushtuara dhe të ngurtësuara shkaktojnë rritje të presionit të gjakut, informon dritare.net
Si ndikon në zemër: Presioni i lartë i gjakut përshpejton dëmtimin e enëve të gjakut dhe nxit ndërtimin e pllakës aterosklerotike (aterosklerozës), duke krijuar skenën për një atak në zemër. Hipertensioni më pas bën që dhoma kryesore e pompimit të zemrës të zmadhohet, duke rrezikuar dështimin e zemrës. Së fundi, presioni i lartë i gjakut rrit rrezikun e goditjeve për shkak të një ene gjaku të bllokuar ose të këputur në tru.
Këshilla të dobishme: Ndiqni një dietë të pasur me kalium që gjendet në shumë perime, fruta dhe fasule dhe me përmbajtje të ulët natriumi.
2. Kolesteroli LDL
Nën 70 mg/dL
Profili i lipideve ose testi i kolesterolit ofron një sërë informacionesh në lidhje me nivelet e kolesterolit në gjak, më e rëndësishmja përqendrimin e kolesterolit LDL (lipoproteina me densitet të ulët ose kolesteroli "i keq") që përbën dy të tretat e kolesterolit në gjak dhe shkaktarin kryesor të bllokimit të arterieve.
Si ndikon në zemër: Grimcat e tepërta të LDL vendosen në muret e arterieve. Atje, ato mbulohen nga qelizat e bardha të gjakut, duke formuar depozita yndyrore që çojnë në aterosklerozë.
Këshilla të dobishme: Kufizoni yndyrat e ngopura (mish, qumësht, vezë) dhe zëvendësojini ato me yndyra të pangopura (arra, fara, vajra bimore).
3. Trigliceridet
Nën 150 mg/dL
Janë forma më e zakonshme e lipideve në qarkullimin e gjakut, vijnë nga ushqimi dhe veprojnë si burim energjie për organizmin. Megjithatë, kaloritë e mësipërme, alkooli dhe sheqernat që nuk përdoren nga trupi shndërrohen në trigliceride dhe ruhen në qelizat dhjamore.
Si ndikojnë ato në zemër: Ashtu si kolesteroli LDL, nivelet e larta të triglicerideve lidhen me një rrezik në rritje të sulmit në zemër dhe goditjes në tru.
Këshilla të dobishme: Kufizoni ushqimet e pasura me yndyra të këqija, sheqerna dhe favorizoni ushqimet e pasura me acide yndyrore omega-3 (si peshku), duke shmangur edhe alkoolin.
4. Glukoza në gjak
Nën 100 mg/dL
Ose sheqeri në gjak, nivelet e larta të të cilit përcaktojnë diagnozën e diabetit, ku forma më e zakonshme është diabeti i tipit 2. Sëmundja shfaqet kur trupi zhvillon tolerancë ndaj insulinës dhe nuk prodhon mjaftueshëm për të mbuluar nevojat të trupit.
Si ndikon në zemër: Nivelet e larta të glukozës në gjak shkaktojnë gjithashtu dëmtime në enët e gjakut dhe bëjnë që glukoza të lidhet me grimcat LDL, duke shumëfishuar shanset e kësaj të fundit për oksidim. LDL-ja e oksiduar shkakton inflamacion dhe çon në formimin e pllakave aterosklerotike. Më pas, nivelet e ngritura të glukozës ndikojnë te trombocitet, duke rritur rrezikun e mpiksjes së gjakut dhe si rrjedhojë të sulmit në zemër ose goditje në tru.
Këshilla të dobishme: Shmangni pijet joalkoolike dhe ushqimet me përmbajtje të lartë sheqeri. Konsumoni ushqimet me drithëra të plota.
5. Perimetri i belit
Për femrat: nën 89 cm
Për meshkujt: nën 101 cm
Yndyra e akumuluar (viscerale) e barkut mendohet të jetë përgjegjëse për gjendje të ndryshme kronike si hipertensioni, sëmundjet kardiovaskulare dhe diabeti i tipit 2.
Si ndikon në zemër: Yndyra viscerale sekreton hormone dhe faktorë të tjerë që nxisin inflamacionin, i cili çliron qelizat e bardha të gjakut të përfshira në aterosklerozë.
Këshilla të dobishme: Konsumoni më pak kalori, veçanërisht nga ushqimet e përpunuara me sheqerna, kripë dhe yndyra jo të shëndetshme.
Si të përmirësoni pesë treguesit!
Pesha e tepërt dhe perimetri i belit ndikojnë në presionin e gjakut, kolesterolin LDL, trigliceridet dhe sheqerin në gjak. Pra, përpiquni që:
Të ndiqni një diete të shëndetshme dhe të ekuilibruar të bazuar në ushqime bimore.
Të bëni aktivitet të rregullt fizik, të paktën 30 minuta ushtrime me intensitet të moderuar në ditë si ecja e shpejtë.
Të përshtati zakonet e jetesës që mund të zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve të zemrës, të tilla si të flini mjaftueshëm shtatë deri në tetë orë në natë dhe menaxhimi i stresit./K.C/dritare.net
