Zbulimi i ri/ Jo vetëm mushkëritë, koronavirusi dëmton veshkat, mëlçinë, zemrën, trurin e organet e tjera!
E Shtunë 11 Korrik 2020, 13:01
Dritare.net
Koronavirusi dëmton jo vetëm mushkëritë, por veshkat, mëlçinë, zemrën, trurin dhe sistemin nervor, lëkurën dhe traktin gastrointestinal, thanë mjekët të premten në një përmbledhje të raporteve për pacientët Covid-19.
Ekipi në Qendrën Mjekësore në Universitetin Columbia Irving në New York City - një nga spitalet e përmbytur me pacientë në pranverë - mblodhi raporte nga ekipe të tjera mjekësore në mbarë botën.
Fotografia e tyre gjithëpërfshirëse tregon sulmet e koronavirusit praktikisht çdo sistem madhor në trupin e njeriut, duke dëmtuar drejtpërdrejt organet dhe duke bërë që mpiksja e gjakut, zemra të humbasë ritmin e saj të shëndetshëm, veshkat të derdhin gjak dhe proteina dhe lëkura të shpërthejë në skuqje. Shkakton dhimbje koke, marramendje, dhimbje të muskujve, dhimbje në stomak dhe simptoma të tjera së bashku me simptoma klasike të frymëmarrjes si kollitja dhe ethe.
"Mjekët duhet të mendojnë për COVID-19 si një sëmundje multisistemike," tha Dr.Aakriti Gupta, një bashkëpunëtor kardiologjie në Columbia i cili punoi në studim. "Ka shumë lajme për virusin, por është gjithashtu e rëndësishme të kuptohet që një pjesë e konsiderueshme e këtyre pacientëve vuajnë nga dëmtimi i veshkave, zemrës dhe trurit, dhe mjekët duhet të trajtojnë ato kushte së bashku me sëmundjen e frymëmarrjes."
Pjesa më e madhe e dëmtimeve të bëra nga virusi duket se vijnë për shkak të afinitetit të tij për një receptor - një lloj derë molekulare në qeliza - të quajtur ACE2. Qelizat që rreshtojnë enët e gjakut, në veshkat, kanalet e mëlçisë, pankreasit, në traktin e zorrëve dhe rreshtojnë traktin respirator të gjitha janë të mbuluara me receptorë ACE2, të cilat virusi mund t’i përdorë për të kapur dhe infektuar qelizat, shkroi ekipi Columbia në përmbledhje, botuar në revistën Nature Medicine.
"Këto gjetje sugjerojnë se dëmtimi i një organi të shumëfishtë mund të ndodhë të paktën pjesërisht për shkak të dëmtimit të drejtpërdrejtë të indeve virale," shkruajti ekipi.
Infeksioni i koronavirusit aktivizon edhe sistemin imunitar. Një pjesë e kësaj përgjigje përfshin prodhimin e proteinave inflamatore të quajtura citokina. Kjo inflamacion mund të dëmtojë qelizat dhe organet dhe e ashtuquajtura stuhi e citokinës është një nga shkaqet e simptomave të rënda.
"Ky virus është i pazakontë dhe është e vështirë të mos bësh një hap prapa dhe të mos mahnitesh nga sa shumë ndikim që ka në trupin e njeriut", tha Dr. Mahesh Madhavan, një tjetër bashkëpunëtor i kardiologjisë që punoi në studim.
Efektet e koagulimit të gjakut duket se janë shkaktuar nga disa mekanizma të ndryshëm: dëmtimi i drejtpërdrejtë i qelizave që rreshtojnë enët e gjakut dhe ndërhyrja në mekanizmat e ndryshëm të mpiksjes në vetë gjakun. Oksigjeni i ulët në gjak i shkaktuar nga pneumonia mund të bëjë që gjaku të ketë më shumë të ngjarë të mpikset, thanë studiuesit.
Këto mpiksje mund të shkaktojnë goditje dhe sulme në zemër ose mund të qëndrojnë në mushkëri.
Ata bllokojnë veshkat dhe ndërhyjnë në trajtimet e dializës të nevojshme për pacientët më të sëmurë.
Dëmtimi i pankreasit mund të përkeqësojë diabetin, dhe pacientët me diabet është treguar se janë në rrezikun më të lartë të sëmundjes së rëndë dhe vdekjes nga koronavirusi.
Virusi mund të dëmtojë drejtpërdrejt trurin, por disa prej efekteve neurologjike ka të ngjarë të vijnë nga trajtimi.
"Pacientët COVID-19 mund të intubohen për dy deri në tre javë; një çerek i këtyre njerëzve kërkojnë ventilatorë për 30 ose më shumë ditë," tha Gupta.
"Këto janë intubacione shumë të zgjatura, dhe pacientët kanë nevojë për shumë qetësim. 'ICU delirium" ishte një gjendje e njohur para COVID, dhe halucinacionet mund të jenë më pak efekt i virusit dhe më shumë një efekt i intubimit të zgjatur. "
Virusi ndikon në sistemin imunitar, duke varfëruar qelizat T që trupi vendos zakonisht për të luftuar infeksionet virale. "Limfopenia, një shenjë e imunitetit qelizor të dëmtuar, është një gjetje kardinal laboratorike e raportuar në 67-90% të pacientëve me COVID-19", kanë shkruar studiuesit.
Mjekët duhet të trajtojnë të gjitha këto efekte kur pacientët me koronavirus shfaqen në spital, tha ekipi Columbia.
Ka disa lajme të mira.
"Simptomat gastrointestinale mund të shoqërohen me një kohëzgjatje më të gjatë të sëmundjes, por nuk janë shoqëruar me vdekshmëri të rritur", kanë shkruar studiuesit. Shumë nga efektet e lëkurës, të tilla si skuqje dhe purplish, gishtat e këmbës të fryrë, gjithashtu larghen vetë pa trajtim./ Përktheu nga CNN, Isa Myzyraj-Dritare.net
