Plani sekret i mjekëve italianë për t'u larguar nga regjimi i Enver Hoxhës!
E Shtunë 29 Nëntor 2025, 16:04
Dritare.net
Me përfundimin e luftës në vitin 1945, për shumë ushtarë italianë filloi rruga e kthimit në atdhe. Por për një kategori specifike mjekët dhe specialistët kalvari vazhdoi.
Qeveria e re komuniste e Enver Hoxhës, duke u përballur me një vend të shkatërruar dhe mungesë të theksuar kuadri, bllokoi riatdhesimin e personelit mjekësor italian, duke i detyruar ata të punonin për rindërtimin e vendit.
Carlo Tosi, së bashku me kolegët e tij Nino Virtuani dhe Giuseppe Santori, u mbajtën në Tiranë, duke punuar në Spitalin Civil.
Atmosfera ishte e rëndë; ndjenjat anti-italiane ishin ende të forta dhe çdo gabim mjekësor mund të interpretohej si sabotazh, duke çuar në dënim me vdekje.
Nën drejtimin e Profesorit Rozzi, një kirurgu të njohur që i mbronte kolegët e tij (dhe që tragjikisht më vonë u ekzekutua vetë), Tosi punoi si asistent kirurg.
Por dëshira për t'u kthyer te familja, e cila nuk dinte asgjë për fatin e tij, ishte e papërmbajtshme. Zgjidhja erdhi në një formë kinematografike.
Pranë spitalit ndodhej një fushë aviacioni ku uleshin herë pas here avionë italianë me ndihma mjekësore. Mjekët arritën të binin në kontakt me një pilot italian dhe thurën një plan të rrezikshëm arratisjeje. Piloti i paralajmëroi se nuk mund t'i merrte zyrtarisht pasi partizanët kontrollonin kabinën para nisjes, por ai mund të hapte derën e barkut të avionit gjatë lëvizjes në pistë. Në ditën e caktuar, mjekët u fshehën në perimetrin e fushës. Kur avioni filloi manovrat dhe hapi barkun, ata vrapuan drejt tij. Ishte një lotari me jetën. Virtuani u hodh i pari dhe ia doli. Carlo Tosi ishte i dyti; ai mori një goditje të fortë në brinjë dhe kokë ndërsa hidhej brenda avionit në lëvizje, duke humbur ndjenjat, për t'u zgjuar vetëm kur kishin mbërritur në Itali. Për fat të keq, kolegu i tretë, Santori, nuk arriti të kapej pasi avioni kishte marrë shumë shpejtësi. Ai mbeti pas, u arrestua dhe mundi të kthehej në Itali vetëm në vitin 1949.
