Dimri i vitit 1945! Mjeku italian çaktivizon bombën dhe shpëton spitalin!
E Shtunë 29 Nëntor 2025, 16:04
Dritare.net
Dimri i vitit 1944-1945 mbahet mend si një nga më të ashpërit në Ballkan, por për partizanët dhe mjekët e Divizionit "Garibaldi" dhe brigadave shqiptare, ai solli një armik më të tmerrshëm se plumbat: tifon ekzantematike.
Rrëfimi zhvendoset në zonën e Sjenicës (Sanxhak), ku Dr. Carlo Tosi u gjend në vijën e parë të një lufte sanitare të dëshpëruar. Kushtet ishin apokaliptike. Të grumbulluar në kasolle të mbuluara nga dëbora, pa ngrohje, pa ushqim të mjaftueshëm dhe pothuajse pa ilaçe, qindra partizanë lëngonin nga ethet vdekjeprurëse.
Dëshmia citon ditarin e Dr. Kalin Gjero dhe kujtimet e vetë Tosit për të përshkruar skenat danteske: pacientë që vdisnin ngadalë, varre masive që hapeshin çdo ditë në dëborë dhe mungesa totale e higjienës.
Vetë Dr. Tosi u infektua rëndë në fund të dhjetorit 1944, me temperaturë mbi 40 gradë, duke kaluar nga roli i mjekut në atë të pacientit në prag të vdekjes.
Megjithatë, pikërisht në këtë gjendje dobësie ekstreme, ndodhi një nga episodet më të pabesueshme të kësaj historie. Një pacient tjetër, nën efektin e delirimit , kishte marrë një bombë dore "Breda" dhe e kishte armatosur, duke rrezikuar të hidhte në erë gjithë kasollen ku strehoheshin të sëmurët. Carlo Tosi, duke mbledhur forcat e fundit, u ngrit nga shtrati, arriti të ndalonte pacientin dhe me gjakftohtësi profesionale çaktivizoi bombën, duke shpëtuar jetën e të gjithë të pranishmëve.
Ky akt heroizmi, i kryer në kufijtë e mbijetesës njerëzore, i dha atij një respekt të jashtëzakonshëm mes partizanëve shqiptarë dhe italianë.
