Nga Dritan Hila
Hiqini rilindjes kolonjaret, leskoviqarët dhe permetarët, dhe i keni hequr shtyllën kurrizore.
E pra nuk do kalojnë edhe shumë vite dhe këto do jenë vetëm shprehje gjeografike. Nuk do kemi më nevojë të kërkojmë qe grekët mos shpopullojnë apo ndjekin politika represive për vendbanimet shqiptare matanë kufirit si Konica, Plikati, Liskaçi apo Vurbani.
Po e bëjnë shqiptaret në mënyrën më shëmbullore, me vendbanimet që jane zona juglindore e vendit.
Qyteti i Ersekës që në vitet ‘80 numëronte 11 mijë banorë, sot nuk kap 2 mijë. Mali i Gramozit, është me nam për bimë medicinale dhe blegtorinë, që kullot atje, por tashme nuk ka kush ta kullosë bagëtinë, të përpunojë prodhimin dhe ta çojë në metropol. Të rinjtë kanë ikur. Ata qe mbesin, punojnë sezonalë tek greku dhe kthehen për të dimëruar, në pritje të një rasti më të mirë, për të emigruar.
Tradita me nam e gatimeve të kesaj zone nuk ka ku përhapet. I vetmi restorant dhe hotel i qytetit, “Inxhujo”, ankohet se tashmë edhe ata turistë që dikur kalonin për në Gjirokastër, nuk preferojnë më këtë rrugë e cila ngjan e bombarduar.
Nuk kemi ku shesim prodhimet, tregon Luli, pronarja fisnike e bujtinës, pasi të servir gliko ftoi me mazë qumështi.
Glikotë e arres, fikut, trëndafilit, domates, patellxhanit, dhe gjithë çfarë nuk imagjinon se bëhet gliko, nuk shitet, po vetem dhurohet.
Një tjetër bujtinë, “Sofra Kolinjare”, e ndodhur mes Korçës dhe Ersekës, vuan infrastrukturën. Është një lokal me cikël të mbyllur. Që nga mielli i cili prodhohet në tokat e fermës, zarzavatet, pijet, mishi, gjithçka është nga prodhimini tyre dhe bëhet në sytë e klientit.
Por nuk e ka kurre fluksin e klientelës që kanë fshatrat periferikë të Korçës si Dardha, Voskopoja, apo Boboshtica. Dhe mos harroni se kuzhinierët me nam të Stambollit qëmoti, ishin kolonjarët e përmetarët dhe jo korçaret.
Por të parëve ju ka mbetur t'i hanë prodhimet e tyre vetë, ndërsa në bujtinat e Korçës, fasulet si saçme derri, t'i shesin si frëngu pulën.
Te gjithë në Kolonjë akuzojnë Niko Peleshin i cili e ka çuar rrugën deri aty ku mbaron rrethi i Korçës, duke favorizuar fshatrat e juridiksionit, ku dikur ishte kryetar bashkie ndersa tashmë me mbikeqyrjen e gjithe zones, është i plotëfuqishëm në nivel feudal.
Por e keqja nuk ndalet këtu.
Fshatrat e Kolonjës janë zbrazur dhe ke vetëm pleq. Ndërsa investimi i Rilindjes Urbane për rikualifikimin e qëndrës se Ersekës është një vepër gjigandomane, pasi nuk ka kush shëtit dhe dyqanet jane bosh se nuk ka kush blen. Jane vetëm disa klube që funksionojnë në bazë fisi. Domethënë një kushëri hap klubin dhe të gjithë shkojnë tek ai.
Për të mos ulëritur kur shikon qe Erseka fle mbi uje, po ujë në cezma nuk ka. Ju premtojne e i genjejne.
Rehova, një fshat i gdhëndur i gjithi në gur nga investimet e pinjollëve të tij emigrantë, është po ashtu bosh.
Nuk ka shqiptar që nuk ka degjuar për fermën Sotira, mes Ersekës dhe Leskovikut.
Është një investim kurajoz i një vendaliu të martuar me një fierake. Është kthyer në pikë referimi për turizmin në zonë dhe vijnë plot shqiptarë por edhe më shumë të huaj. Vec, jo për shumë kohë.
Një bir kurve ne Tiranë, i ka dhënë një pelivani, një leje për të hapur aty ngjitur një gurore. Duke shkatërruar një biznes dhe perspektivën e turizmit të një zone, për një grusht para që do t'i prishë dyqaneve të Milanos, apo e shoqja më kirurgji plastike.
Tirana nuk interesohet fare për këtë zonë. Të majtët e dinë që fitojmë, sikur edhe një xhaketë të varin në gozhdë, ndërsa demokratët e dinë që nuk ia dalin dot. Rrjedhimi është indiferenca totale.
Krahina e cila dikur ka nxjerrë nga kryengritësit më të zjarrtë dhe partizanet më të rreptë, ka rënë në apati.
Por tashmë gjithcka ka ardhur në zgrip. “Nëse do bëhet rruga, do ishte një shenjë për njerëzit që diçka do gjallërohet dhe ata qe janë nuk do ikin, ndersa kush iku mund të kthehet, të investojë. Përndryshe per pak vite këtu nuk do mbetet askush dhe askujt nuk do ti duhet rruga.”- thonë vendalinjtë.
Ndaj çojini një haber Edi Ramës, se të jete për Nikon, po nuk je pe Korce, vdis!/dritare.net